Er wordt van mensen steeds meer verwacht dat zij zelf keuzes maken over hun gezondheid en zorg. Bij een gezondheidscheck spelen dat soort keuzes ook een rol. Doe ik wel of niet mee? Ga ik naar aanleiding van de uitslag mijn leefstijl aanpassen, of naar de huisarts? Ruim een kwart van de Nederlanders (29 procent) heeft lage gezondheidsvaardigheden – zij hebben moeite met het begrijpen en toepassen van informatie over gezondheid en ziekte. Onderzoekster Olga Damman (VUmc) en hoogleraar risicocommunicatie en patiëntbesluitvorming Daniëlle Timmermans (VUmc/RIVM) hebben onderzocht hoe mensen met lage gezondheidsvaardigheden omgaan met de uitslag van een online gezondheidscheck.

Deze gezondheidscheck stelt het risico op diabetes, hart- en vaatziekten en nierschade vast op basis van een korte online vragenlijst. Uit de resultaten bleek dat de deelnemers moeite hadden om in te schatten of hun risico hoog of laag was. Met andere woorden, hoe ernstig de uitslag nou eigenlijk was. “Risico’s van bijvoorbeeld 30 of 40 procent vonden ze nog wel meevallen en geen reden om hun leefstijl te veranderen of om naar de huisarts te gaan, terwijl experts zouden adviseren om al eerder voor verder labonderzoek naar de huisarts te gaan”, zegt Damman. “We vonden overigens ook dat veel teksten in de gezondheidscheck die bedoeld waren om de aandoeningen uit te leggen, te moeilijk waren voor de deelnemers. Ze sloten niet aan bij hun kennisniveau”, aldus Damman.

“Het is belangrijk dat ook mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden in staat worden gesteld om geïnformeerde keuzes over gezondheid en zorg te maken, vooral omdat zij al relatief ongezond zijn en minder gebruikmaken van voorzieningen in de gezondheidszorg. We hopen in de toekomst betere informatie te ontwikkelen zodat we de uitslag (het risico op ziekte) van een gezondheidscheck op een begrijpelijke manier kunnen presenteren, ook voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden”, aldus Damman.

© Nationale Zorggids