Voor veel kersverse ouders is wiegendood hun ergste nachtmerrie. Toch volgen veel van hen de veilig slapen-adviezen niet op, wat de kans op wiegendood vergroot. VeiligheidNL deed vanuit gedragswetenschappelijk perspectief onderzoek naar wat ouders ervan kan weerhouden om deze slaapadviezen op te volgen. Uit dit onderzoek bleek dat twee typen psychologische weerstand met name relevant zijn. Dat zijn scepticisme (weerstand tegen de boodschap) en inertia (weerstand tegen verandering). Een interventie door een professional sluit idealiter aan bij de onbewuste psychologische mechanismen die het gedrag van ouders aansturen. Om inertia te kunnen doorbreken, moet eerst het eventuele scepticisme worden weggenomen. “Pas als ouders bereid zijn om het gewenste gedrag te vertonen, kunnen ze dit daadwerkelijk doen.” Dit meldt VeiligheidNL.
Het advies aan kraamverzorgenden of kinderopvangmedewerkers is om conflicterende belangen rondom het gedrag bespreekbaar te maken en eerlijk te zijn over de voor- en nadelen ervan. Als een baby niet stopt met huilen en je weet dat je het niet bij jou in bed ‘mag’ laten slapen, wat doe je dan? “Het is belangrijk om ouders goede alternatieven te bieden. Bijvoorbeeld het gebruik van een aanschuifbedje adviseren”, zegt onderzoeker Mieke Cotterink.
Doorbreek inertia
In uitzonderingssituaties wijken ouders vaker af van de richtlijnen. Een belangrijke manier om hen te helpen ook in uitzonderingssituaties vast te houden aan de richtlijnen, is volgens Cotterink om ze van tevoren na te laten denken over wat te doen in deze situaties. Als ze dit voor zichzelf formuleren is het makkelijker om zich hier in de situatie zelf aan te houden. Bijvoorbeeld: “Als mijn baby buikkrampjes heeft, leg ik hem in zijn eigen bedje en wrijf ik over zijn buikje tot hij slaapt”.
Inertia kan worden voorkomen door ervoor te zorgen dat er geen verandering nodig is. Advies is dan ook om de interventie in te zetten op het eerste moment dat ouders het gedrag moeten gaan uitvoeren. “Als je concreet formuleert wat het juiste gedrag precies is en hoe dit gedrag uitgevoerd moet worden, hoeven ouders hier niet zelf over na te denken. Zo voorkom je dat ouders je advies verkeerd interpreteren, of niet opvolgen omdat ze niet weten hoe.”
E-learning VeiligheidNL
Kraamverzorgenden die ouders goed willen kunnen adviseren over veilig slapen kunnen deze e-learning volgen. Wie werkzaam is in de kinderopvang, kan hiervoor deze e-learning volgen.
Door: Nationale Zorggids