Tbs’ers blijven langdurig in tbs-klinieken zonder dat er enig perspectief is op door- of uitstroom. Diverse knelpunten in de behandeling zorgen ervoor dat een groep tbs-gestelden blijft zitten. Klinieken worstelen met deze groep, zo blijkt uit een adviesrapport van de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) aan minister Sander Dekker van Rechtsbescherming en minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid. Dit meldt RSJ.
Een deel van de tbs’ers kan gewoonweg niet uitstromen door aanhoudend delictgevaar. Er zijn echter ook tbs’ers die potentieel wel zouden kunnen uitstromen, maar waarvan de behandeling stagneert door diverse knelpunten. Dit is problematisch, zegt de RSJ, omdat naast het voorkomen van recidive, een goede door- en uitstroom nodig is voor een effectief en toekomstbestendig tbs-stelsel. De RSJ heeft de knelpunten in kaart gebracht en doet enkele aanbevelingen voor een betere situatie.
Langdurige tbs’ers
Er zijn bijna vierhonderd tbs’ers die langer dan acht jaar in een tbs-kliniek verblijven, maar nauwelijks perspectief hebben op door- of uitstroom. Voor een aanzienlijk deel van hen is de mogelijkheid op door- en uitstroom in potentie wel aanwezig, maar stagneert de voortgang van de behandeling, onder meer door de generieke maatregelen die worden genomen naar aanleiding van incidenten.
Deze generieke maatregelen beperken in ernstige mate de ruimte die nodig is om in de behandeling maatwerk te kunnen leveren en te kunnen leren van fouten, aldus de RSJ die ook de druk op het tbs-stelsel door de politiek, media en samenleving als knelpunt benoemt. Incidenten in de tbs zorgen voor veel aandacht. Dat geldt ook voor kleine incidenten die niet tot ernstige risicovolle situaties leiden. De verwachting wordt volgens de RSJ gewekt dat elk risico te vermijden is, ook risico’s die weinig gevolgen hebben voor de veiligheid van de maatschappij.
Personele en financiële problemen tbs
Verder wordt krapte in capaciteit, personeel en structurele financiering ervaren. Het tekort aan deskundig en ervaren personeel leidt tot onvoldoende continuïteit en tot wachttijden in de behandeling van tbs-gestelden. Het leidt ook tot risico’s voor personeel en patiënten.
Door- en uitstroom tbs'ers verbeteren
Om de door- en uitstroom te verbeteren adviseert de RSJ om generieke maatregelen die professionaliteit en maatwerk beperken af te schaffen. Ook zou de directe verantwoordelijkheid van de minister bij individuele verlof- en voortgangsbeslissingen heroverwogen moeten worden. De RSJ denkt bovendien dat investeren in personele capaciteit en structureel budget noodzakelijk is, net als een reëel beeld schetsen van het tbs-stelsel. De raad beveelt aan om de huidige LFPZ (voorheen longstay) te verbreden tot een ‘pauze- of perspectief-voorziening’ met een lage behandeldruk. Dit voorkomt dat tbs’ers soms meerdere malen worden overgeplaatst naar andere klinieken. Tot slot zou de inzet van zorgconferenties bij vroege stagnatie een goede inventarisatiemogelijkheid zijn voor het in kaart brengen van de door- en uitstroomplaatsen.
Door: Nationale Zorggids
