Onderzoeker dr. Sander Kooijman van het Leids Universitair Medisch Centrum ontvangt vandaag een Dekkerbeurs van de Hartstichting. Met deze beurs kan hij de komende jaren onderzoek doen naar hart- en vaatziekten. Kooijman gaat onderzoeken op welke manier cellen die vet kunnen verbranden harder gaan werken, om zo slagaderverkalking te remmen. Dit meldt LUMC.
Elke dag belanden 650 mensen met een hart- of vaatziekte in het ziekenhuis en sterven ruim honderd mensen aan deze aandoening. Het meest voorkomende onderliggende probleem is slagaderverkalking. Daarbij ontstaat er een verdikking van de bloedvatwand, een zogenaamde plaque, waarin zich vetten zoals cholesterol en ook ontstekingscellen ophopen. Naarmate een plaque groter wordt kan deze scheuren, waardoor er een bloedstolsel ontstaat dat de slagader afsluit. Dit kan onder andere een hart- of een herseninfarct veroorzaken.
Koukleumen
Bruin vetweefsel is een orgaan dat vetten uit de bloedbaan kan opnemen en afbreken. Dit levert warmte op en remt de opbouw van slagaderverkalking. Medisch bioloog dr. Sander Kooijman gaat onderzoeken op welke manier hij kan zorgen dat bruin vetweefsel harder gaat werken.
Kooijman: “We weten uit eerder onderzoek al dat dit kan met behulp van kou. Koud douchen kan bijvoorbeeld al zorgen dat het bruine vetweefsel vetten uit het bloed gaat opnemen en verbranden om warmte te maken.” Kooijman gaat nu onderzoeken welke processen en welke stofjes in het lichaam ervoor zorgen dat het bruine vet wordt geactiveerd. Als hij dat weet, kan hij mogelijk het bruin vetweefsel activeren met behulp van medicijnen.
Ochtend- of avondmens
Daarnaast gaat hij onderzoeken op welk moment van de dag mensen die medicijnen het best in kunnen nemen. “Dat kan een enorm verschil maken,” legt hij uit. “Veel processen in ons lichaam hebben een dag- en nachtritme. Zo ook het bruine vetweefsel. Dat kan ‘s nachts wel tien keer zo actief zijn als overdag. We weten bijvoorbeeld al dat blootstelling aan kou ’s ochtends het meeste effect heeft, terwijl sporten ’s avonds weer beter is.” Kooijman wil met zijn onderzoek nieuwe behandelingen tegen slagaderverkalking ontwikkelen en daarmee veel hart- en herseninfarcten voorkomen.
Dekkersbeurs
De Dekkerbeurs van de Hartstichting is een persoonlijke onderzoeksbeurs voor getalenteerde wetenschappers die jaarlijks wordt toegekend. De Dekkerbeurs is vernoemd naar dr. E. Dekker, oud-directeur van de Hartstichting. Hij was in Nederland de initiator van de burgerhulpverlening bij een hartstilstand.
Door: Nationale Zorggids
