Iedere vrouw krijgt op een bepaald moment in haar leven te maken met de menopauze: ofwel, je allerlaatste menstruatie. Voorafgaand aan die periode zit de vrouw in de overgang. Menopauze en overgang worden nogal eens met elkaar verward, waardoor de periode van overgang menopauze wordt genoemd. Op 18 oktober is het Wereld Menopauzedag. Een dag waarop stil wordt gestaan bij een vaak onbegrepen periode in het leven van de vrouw.
Voordat een vrouw in de menopauze zit, zit ze een tijd lang in de premenopauze. De premenopauze is de periode die wordt aangeduid als overgang. Het lijf bereidt zich voor op de laatste menstruatie. Het lichaam produceert minder en minder oestrogeen en progesteron, twee hormonen die nodig zijn voor het ongesteld worden. Symptomen die naast het stoppen van de menstruatie veel voorkomen zijn gewichtstoename, opvliegers, nachtzweten, vermoeidheid, stemmingswisselingen en vaginale droogheid. Gemiddeld heeft een vrouw haar laatste menstruatie als ze 51,4 jaar is.
Menopauze is niet tegen te gaan
De menopauze is uiteraard niet tegen te gaan, maar de overgang is wel draaglijker te maken door bijvoorbeeld hormoontherapie, gezonde voeding, voldoende beweging en genoeg slaap. Op hormoontherapie rust vaak nog steeds een taboe, terwijl het veel verlichting kan brengen bij de vrouw. “Ze denken dat er niets aan hun klachten valt te doen. Van die ideeën moeten we af. Hormoontherapie kan vrouwen echt over de brug helpen”, zegt overgangsconsulent Ebel Molenaar. De therapie zorgt ervoor dat er geen oestrogeentekorten ontstaan in het lichaam.
Nederland terughoudend tegenover hormoontherapie
Overgangsklachten zijn daarom goed te behandelen met hormoontherapie, maar huisartsen in Nederland staan hier terughoudend tegenover. In andere Europese landen krijgt 25 tot 40 procent van de vrouwen dit voorgeschreven, terwijl dat percentage in Nederland slechts op 4 staat. Een hormoonbehandeling is niet nodig, zeggen huisartsen. Vermoedelijk door een gebrek aan kennis en het bestaande idee dat hormoontherapie mogelijk leidt tot borstkanker. Bovendien zien huisartsen de overgang als iets wat wel weer weggaat en iets waar vrouwen ‘even’ doorheen moeten.
Hormoontherapie & borstkanker
Is hormoontherapie echt zo gevaarlijk? Veel minder dan we denken. Lang werd gedacht dat hormoontherapie het risico op borstkanker verhoogt, maar volgens gynaecoloog Dorenda van Dijken is dit verhoogde risico overschat. Ja, er is een verhoogde kans op borstkanker bij hormoontherapie, maar alleen na 5 jaar. En dan is het risico erop slechts iets hoger. Bovendien krijgen vrouwen wel anticonceptie voorgeschreven en daarin zit een veel hogere dosis hormonen. Het risico op borstkanker en trombose is groter bij gebruik van de pil dan bij hormoontherapie. Twee glazen alcohol per dag geven zelfs een grotere kans op borstkanker, zegt Van Dijken.
Voorwaarden voor hormoonbehandeling
Niet iedereen zou overigens hormoontherapie voorgeschreven moeten krijgen. Het is bedoeld voor die groep vrouwen die zulke ernstige klachten ervaren, dat hun leven eronder lijdt. Andere voorwaarden zijn dat vrouwen met geschiedenis of erfelijke belasting met borstkanker, geen hormoontherapie zouden moeten krijgen. Ook bij een vrouw die al tien jaar geen menstruatie heeft gehad, wordt dit afgeraden vanwege het verhoogde risico op hart- en vaatziekten.
Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky
Bron: Ymea, Algemeen Dagblad, thuisarts.nl