Als we jong zijn, staat ons DNA zo afgesteld dat de juiste genen op het juiste moment actief zijn. Met de jaren raakt die afstelling ontregeld wat een van de onderliggende oorzaken van veroudering is. Uit onderzoek bij meer dan 3000 Nederlanders blijkt nu dat dit niet voor iedereen opgaat: er zijn mensen die, ondanks een hoge leeftijd, DNA hebben waarvan de afstelling nauwelijks verouderd is. Dit melden onderzoekers onder leiding van het Leids Universiteit Medisch Centrum (LUMC).
"We denken het verouderingsproces als het ware op heterdaad betrapt te hebben: de ontregeling van het DNA ging gelijk op met een hogere activiteit van genen die schade aan cellen proberen te repareren. Die reparatie is alleen niet volledig effectief en de zo achterblijvende schade leidt uiteindelijk tot veroudering", zegt onderzoeksleider Bas Heijmans, epigeneticus van de sectie Moleculaire Epidemiologie.
De onderzoekers hebben de afstelling van het DNA van meer dan 3000 mensen in kaart gebracht door op bijna een half miljoen plekken de mate van methylatie te meten. Zij gingen daarbij op zoek naar die plekken waar de afstelling van het DNA gedurende het leven steeds meer ging verschillen tussen mensen onderling. Niet iedereen in het onderzoek vertoonde in gelijke mate aanwijzingen voor ontregeling van het DNA. Een klein deel van de ouderen had DNA waarvan de afstelling nauwelijks te onderscheiden was van die van een 25-jarige. Bij hen waren genen die kenmerkend zijn voor het verouderingsproces dan ook veel minder actief.
De volgende stap is om vast te stellen of zulke mensen ook langer gezond blijven. Heijmans: “Gezondheid hangt van meer af dan de juiste afstelling van het DNA. Maar we denken wel dat de ontregeling van het DNA een basisproces is dat het risico op verschillende ziektes tegelijkertijd kan verhogen”.
Door: Redactie Nationale Zorggids
