Voor de beoordeling van gezondheidseffecten voor gebruikers van alternatieve tabaksproducten, is kennis nodig over de samenstelling van het product, het rookgedrag en de gezondheidseffecten van het product. Het RIVM heeft daarom een inventarisatie gemaakt van de huidige kennis over zogenoemde ‘harm reduction producten’ en wat er over het gebruik en de gezondheidseffecten bekend is. Harm reduction producten zijn producten waarvan gezegd wordt dat ze minder schadelijk zijn voor de gezondheid dan gewone tabak (sigaretten, sigaren, pijptabak). Dat meldt RIVM.
Stoppen met roken is de beste optie voor de gezondheid, maar toch roken er nog steeds veel mensen. Fabrikanten brengen daarom producten op de markt met een directe of indirecte claim dat ze minder schadelijk zijn voor de gezondheid dan conventionele tabaksproducten. Voorbeelden van harm reduction producten zijn de e-sigaret en tabak-verhittingsproducten, waarbij de tabak wordt verhit maar niet verbrand, en sigaretten met aangepast filter of met minder of geen nicotine. De meningen over deze zogeheten harm reduction producten zijn verdeeld, omdat voor de meeste producten de effecten op de gezondheid van de gebruiker nog niet voldoende duidelijk zijn.
Ondanks dat wordt aangenomen dat ze minder schadelijk zijn dan sigaretten, zijn ook harm reductionproducten schadelijk voor de gezondheid van de gebruiker. Bij het gebruik van harm reductionproducten, ademen gebruikers deels andere - mogelijk schadelijke - stoffen in of ze ademen dezelfde stoffen in, in andere hoeveelheden. De meeste van deze producten zijn nog relatief nieuw, waardoor voldoende kennis ontbreekt om een uitspraak te doen over de precieze gezondheidseffecten. De effecten op de langere termijn en de effecten op de gehele bevolking zijn bijvoorbeeld nog onduidelijk. Om een afgewogen oordeel over de schadelijkheid te kunnen geven, is meer kennis nodig, zoals over het rookgedrag van de gebruiker.
Voorstanders van harm reduction producten vinden dat verstokte rokers ze beter kunnen gebruiken dan gewone tabak. Tegenstanders vrezen dat niet-rokers ze zullen gaan gebruiken vanwege het imago dat ze minder schadelijk zijn. Daarnaast bestaat de zorg dat ze een opstapje kunnen zijn naar het gebruik van conventionele tabaksproducten. Ook zouden ze mensen ervan kunnen weerhouden om te stoppen met roken, of zouden ze het negatieve imago rond roken als 'stom en ongezond' wegnemen (renormaliseren).
Door: Redactie Nationale Zorggids
