UTRECHT (Novum) - Utrechtse onderzoekers hebben samen met Engelse collega's een eiwit gevonden dat verwerkt in een vaginale ring of crème vrouwen in arme landen mogelijk kan beschermen tegen hiv. Dat meldt de Universiteit Utrecht maandag. Nika Strokappe promoveert woensdag op het onderzoek.
Het gevonden eiwit is een fragment van een antilichaam dat lama's aanmaken als reactie op hiv-eiwitten. De onderzoekers gebruikten voor de productie gistcellen of bacteriën. Menselijke cellen maken weliswaar vergelijkbare antilichamen, maar die verwerken tot een 'medicijn' is tien tot honderd keer duurder, waardoor ze voor het grootste deel van de wereld onbetaalbaar zijn.
Ook zijn in gistcellen of bacteriën geproduceerde eiwitten bij hoge temperaturen stabiel, wat betekent dat voor de opslag geen koelkasten nodig zijn. "Zeker in Afrika en delen van Azië maakt dat de distributie aanzienlijk eenvoudiger en goedkoper", aldus Strokappe.
De promotor van Strokappe, hoogleraar Theo Verrips, kwam volgens de Universiteit Utrecht overigens op het idee antilichamen van lama's te proberen. Het hiv-virus ontsnapt al dertig jaar aan antilichamen, omdat de delen van het virus dat een antilichaam goed kan bereiken heel veranderlijk zijn.
Tegelijkertijd worden de cruciale delen die veel minder veranderlijk zijn bijna volledig afgeschermd. Alleen een zeer klein antilichaam kan hierbij komen. Antilichamen van lama's zijn veel kleiner dan die van mensen en andere dieren.
Het gevonden eiwit past volgens Verrips precies binnen het deel van het hiv-virus dat bindt aan witte bloedcellen in het lichaam. "Wij verwachten daarom dat het virus hier niet zo snel resistent tegen wordt."
De eerstvolgende stap is te testen of het eiwit in de vagina overleeft en even effectief is. Het eiwit wordt binnenkort getest.
