(Novum) - De hoeveelheid landbouwgif op groente en fruit dat in de winkel ligt kan vaak aan alle normen voldoen, maar toch gevaar opleveren. Dat stellen Milieudefensie en Foodwatch in een maandag gepubliceerd onderzoek. De organisaties eisen striktere normen.
De twee organisaties onderzochten 957 wettelijke normen aan de hand van controlegegevens van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). 89 normen (ruim negen procent) zouden onveilig zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om perziken. Als het gehalte aan het gif bitertanol op dat fruit nog net voldoet aan de wettelijke norm, wordt voor baby's de gezondheidsnorm al bijna tien keer overschreden.
De gezondheidsnormen worden opgesteld door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), en periodiek bijgesteld om rekening te houden met veranderende eetpatronen. Het instituut adviseerde de overheid in 2010 onderzoek te doen naar het herzien van de wettelijk toegestane normen.
Als de wettelijke normen niet worden overschreden, treedt de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit niet op. Dat de voedselwaakhond dat ook niet doet als er wel degelijk gezondheidsrisico's zijn, vinden Milieudefensie en Foodwatch onaanvaardbaar.
"Aangezien de wettelijke normen voor deze producten niet zijn aangepast, is er een categorie producten ontstaan die aan de wet voldoet, maar die wel gezondheidsrisico's geeft", licht directeur van Milieudefensie Hans Berkhuizen toe in een verklaring. De organisaties willen dat de NVWA voortaan mag optreden als gezondheidsrisico's worden geconstateerd, ook al voldoet een product aan de wettelijke norm.
In het onderzoek werd voor verschillende risicogroepen - baby's, jonge kinderen en de gehele bevolking - 135 keer een gezondheidsrisico aangetoond. Daarbij kan het bijvoorbeeld gaan om acute effecten als verstoring van de hormoonhuishouding of huid- en oogirritaties. Ook chronische gevolgen als kanker zijn echter niet uitgesloten.
De NVWA laat in een reactie weten dat de normen Europees worden vastgesteld. Het enige wat de dienst kan doen is handhaven op basis van de wettelijke normen.
Volgens het ministerie van Volksgezondheid is het 'theoretisch mogelijk' dat voedingsmiddelen aan de wettelijke norm voldoen, terwijl wel sprake is van gezondheidsrisico. "Dat vinden wij een onwenselijke situatie", aldus een woordvoerder maandagavond. De normen worden op Europees niveau vastgesteld. De onveilig geachte normen zouden met voorrang moeten worden herzien.
Aan de kwestie wordt maandagavond aandacht besteed in het consumentenprogramma TROS Radar.
