NZG Organisaties en diensten
Overheidsinstanties en semi-overheidsinstanties
Ministerie van volksgezondheid, welzijn en sport
Het ministerie van volksgezondheid, welzijn en sport (VWS) is het departement van de Rijksoverheid dat in de eerste plaats zorg draagt voor de gezondheidszorg in Nederland. Het ministerie stelt beleid op met betrekking tot onder meer ziekenhuizen, geneesmiddelen, ziektekosten en zorgverleners. Het ministerie is verantwoordelijk voor de publieke gezondheid en de nodige preventieve maatregelen daartoe. Daarnaast is het ministerie belast met welzijnsbeleid voor specifieke doelgroepen. Hieronder vallen onder meer ouderenzorg, jeugdzorg en maatschappelijke dienstverlening.
Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ)
Sinds 1 oktober 2017 zijn de inspecties voor de gezondheidszorg en jeugd gefuseerd onder de naam Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Samen met de Inspectie Veiligheid en Justitie is de IGJ verantwoordelijk voor het landelijk toezicht op naleving van de Jeugdwet. De IGJ doet onderzoek naar de kwaliteit van de jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering. De inspectie baseert zich daarbij in de eerste plaats op het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind en het Toetsingskader Verantwoorde Hulp voor Jeugd. Als toezichthouder verzamelt de inspectie informatie over de kwaliteit van de jeugdzorg en grijpt zo nodig in. De inspectie heeft handhavende bevoegdheden en kan maatregelen opleggen of een klacht indienen bij het tuchtcollege over een professional of instantie. Daarnaast adviseert de inspectie de overheid over het beleid voor de jeugdzorg in de praktijk. Ook de Nederlandse Zorgautoriteit is betrokken bij de jeugdzorg.
Raad voor de Kinderbescherming
De Raad voor de Kinderbescherming is een overheidsorgaan dat in de gaten houdt of kinderen de zorg en bescherming krijgen die zij nodig hebben. Wanneer ouders niet (meer) de zorg voor en verantwoordelijkheid over hun kind(eren) op zich kunnen nemen, grijpt de overheid in. Deze taak ligt bij de Raad voor de Kinderbescherming die onderdeel uitmaakt van het ministerie van veiligheid en justitie.
Centrum voor Jeugd en Gezin
Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is een gemeentelijke instantie waar ouders terecht kunnen met vragen over onder andere opvoeding. Ook kinderen en jongeren kunnen er terecht met vragen over opgroeien. Centra voor Jeugd en Gezin liggen vaak centraal in wijken en iedere gemeente in Nederland moet er minimaal één hebben. Naast het informeren van ouders, kinderen en jongeren, biedt het CJG ook hulp aan hen die dat nodig hebben en kunnen zij de hulp inschakelen van andere instanties. Zij werken daarom samen met verschillende instellingen op het gebied van jeugdzorg.
Bureau Halt
Bureau Halt is een organisatie wiens doel het is jeugdcriminaliteit te voorkomen en te bestrijden. Nederland telt 16 Haltbureaus die aansluiten op de verschillende politieregio's. Samen vormen zij een dekkend netwerk. Halt Nederland wordt gefinancierd door het ministerie van veiligheid en justitie. Om jeugdcriminaliteit te voorkomen geeft Halt onder meer voorlichting op scholen. Daarnaast biedt Halt opvoedingsondersteuning aan ouders via bijeenkomsten en opvoedcursussen.
Hulpverleningsinstanties
Bureau Jeugdzorg
Bureau Jeugdzorg is de centrale instantie die regelt dat er zorg wordt geleverd aan kinderen en jongeren. Elke regio in Nederland heeft een Bureau Jeugdzorg. Het bureau bekijkt voor ieder kind of iedere jongere welke zorg het beste aansluit op diens situatie. Er zijn binnen Bureau Jeugdzorg vier afdelingen, namelijk de Jeugdhulpverlening, het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK), de jeugdbescherming (door een gezinsvoogd) en de jeugdreclassering.
Jeugdhulpverlening
De Jeugdhulpverlening is de vrijwillige afdeling. De jeugdhulpverlening steunt kinderen en ouders bij opvoedingsproblematiek en verwijst zo nodig door naar andere instanties.
Veilig Thuis
Het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) is per 1 januari 2015 opgegaan in de organisatie Veilig Thuis. Veilig Thuis bestaat uit regionale organisaties waar zowel slachtoffers als daders en omstanders van huiselijk geweld of kindermishandeling terecht kunnen voor hulp en advies. Bij een melding van kindermishandeling bekijkt het meldpunt of er sprake is van een ongezonde of gevaarlijke situatie voor het kind. Wanneer dat zo is, wordt de Raad voor de Kinderbescherming gevraagd een onderzoek in te stellen. Zij kunnen vervolgens de kinderrechter verzoeken tot het uitspreken van een ondertoezichtstelling. De jeugdbescherming draagt vervolgens zorg voor de uitvoering van deze ondertoezichtstelling.
Jeugdbescherming
Jeugdbeschermingsmaatregelen zijn gedwongen maatregelen die door de rechter worden opgelegd als de vrijwillige jeugdhulpverlening niet werkt. Een kind wordt dan onder toezicht gesteld van een gezinsvoogd. De voogd begeleidt het gezin bij de opvoeding tot de ouders dit weer zelfstandig kunnen. In sommige gevallen woont het kind (tijdelijk) niet meer thuis. Jeugdbeschermingsmaatregelen worden onder verantwoordelijkheid van de gemeente uitgevoerd door gecertificeerde instellingen, waaronder de Bureaus Jeugdzorg.
Jeugdreclassering
De Jeugdreclassering is de afdeling die zorg draagt voor de uitvoering van strafrechtelijke maatregelen. Dit gebeurt wanneer kinderen of jongeren in aanraking komen met politie en justitie en bijvoorbeeld een taakstraf moeten uitvoeren. De jeugdreclassering wordt onder verantwoordelijkheid van de gemeente uitgevoerd door gecertificeerde instellingen, waaronder de Bureaus Jeugdzorg.
De Kindertelefoon
De Kindertelefoon maakt deel uit van Bureau Jeugdzorg. De Kindertelefoon is bedoeld voor kinderen en jongeren die problemen ervaren of ergens over willen praten. Contact met de Kindertelefoon is altijd anoniem en zonder toestemming van het kind of de jongere wordt er geen contact opgenomen met de ouders of derden over het gesprek. Naast bellen kan tegenwoordig ook gebruik worden gemaakt van een chatprogramma. De Kindertelefoon telt 18 locaties in Nederland, die allen zijn aangesloten bij het Landelijk Bureau Kindertelefoon.
Personeelsorganisaties
Jeugdzorg Nederland
Jeugdzorg Nederland is de brancheorganisatie voor Nederlandse jeugdzorgorganisaties. Zij is de belangenbehartiger van ondernemers in de jeugdzorg en de werkgeversorganisatie en schept de voorwaarden voor haar leden, opdat zij hun werk optimaal kunnen uitvoeren. Het grootste deel van de organisaties die onder de Jeugdwet vallen zijn lid van Jeugdzorg Nederland. Instellingen die hieronder vallen zijn de Bureaus Jeugdzorg en organisaties die de cao Jeugdzorg hanteren.
Nederlandse Vereniging van Pedagogen en Onderwijskundigen (NVO)
De Nederlandse Vereniging van Pedagogen en Onderwijskundigen (NVO) is de beroepsvereniging van universitair opgeleide (ortho)pedagogen en onderwijskundigen. De vereniging heeft als doel de beroepsuitoefening van de leden te waarborgen en te bevorderen. De NVO doet dit door haar leden aan te moedigen om extra kwalificaties te behalen waarmee ze hun expertise kunnen vergroten. De beroepsbekwaamheidsregistratie die de NVO hiervoor bijhoudt wordt door de vereniging qua niveau als gelijkwaardig beschouwd aan de BIG-registratie van gezondheidszorgpsychologen.
Er zijn veel verschillende organisaties betrokken bij de jeugdzorg in Nederland. Voor een uitgebreid overzicht van alle organisaties, of om een specifieke organisatie te vinden kunt u terecht op de zoekpagina van de Nationale Zorggids.
© Nationale Zorggids