De Inspectie Jeugdzorg en de Inspectie voor de Gezondheidszorg bemerkten bij hun toezicht dat jongeren op vrijwillige basis – dus zonder een machtiging van de kinderrechter – in instellingen voor gesloten jeugdhulp worden opgenomen. Omdat dergelijke plaatsingen in strijd kunnen zijn met nationaal en internationaal recht hebben de inspecties bodemeisen opgesteld, waaraan minimaal moet worden voldaan. Dat meldt Inspectie Jeugdzorg.
Wanneer een jongere kampt met ernstige opgroei- en opvoedproblemen is soms een zware en intensieve vorm van jeugdhulp met verblijf nodig. Om te voorkomen dat de jongere zich aan deze jeugdhulp onttrekt of daaraan door anderen wordt onttrokken, kan gesloten jeugdhulp worden ingezet. Een jongere kan deze vorm van gespecialiseerde jeugdhulp alleen ontvangen met een machtiging gesloten jeugdhulp van de kinderrechter, ook als hij of zijn ouders instemmen met het verblijf of er zelf om verzoeken. In de gesloten jeugdhulp worden de vrijheden van de jongere ingeperkt. Vandaar dat dit met de nodige juridische waarborgen is omkleed in zowel nationale wetgeving als in het Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind.
In augustus 2015 heeft de Inspectie Jeugdzorg een signalement aan de staatssecretaris van Volksgezondheid uitgebracht waarin zij aangaf het onaanvaardbaar te vinden dat instellingen voor gesloten jeugdhulp in toenemende mate jongeren opnamen zonder dat de kinderrechter hiertoe een machtiging gesloten jeugdhulp had afgegeven.
De Inspectie Jeugdzorg en de IGZ hebben drie bodemeisen opgesteld voor het verantwoord plaatsen van jongeren zonder rechterlijke machtiging gesloten jeugdhulp op een locatie waar gesloten jeugdhulp wordt geboden. Jongeren zonder rechterlijke machtiging mogen geen vrijheidsontneming ervaren, vrijheidsbeperkende maatregelen mogen niet toegepast worden op jongeren zonder rechterlijke machtiging en diezelfde jongeren mogen geen getuige zijn van de toepassing van zware vrijheidsbeperkende maatregelen, zoals vastpakken en vasthouden.
Zeven instellingen voldoen aan de bodemeisen, voor vier instellingen is er een aandachtspunt is twee instellingen voldoen niet aan de bodemeisen. De instellingen, die nog niet (geheel) aan de bodemeisen voldoen, hebben inmiddels aangegeven zich te gaan inspannen om zo spoedig mogelijk wel aan de bodemeisen te voldoen. De vier instellingen met een aandachtspunt hebben inmiddels aangegeven hoe zij de verbeteringen rond dit aandachtspunt gaan realiseren. Op basis daarvan bepaalt de inspectie het vervolg per instelling.
Door: Redactie Nationale Zorggids
