Dat blijkt uit een brief die staatssecretaris van Volksgezondheid Martin van Rijn (PvdA) donderdag aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. Vanaf volgend jaar zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de hele jeugdzorg, maar nog altijd hebben de meeste gemeenten geen afspraken gemaakt met instellingen.

Met negen maanden te gaan heeft Van Rijn daarom een lijst met tien focuspunten opgesteld waar gemeenten zich op moeten richten. Zo moet de 'toegang' tot zorg op orde zijn en moet 'alle benodigde zorg' zijn ingekocht. Elke gemeente in Nederland moet volgende maand op alle tien punten de voortgang aangeven. "Bij achterlopende gemeenten of regio's zal extra ondersteuning worden geboden", schrijft Van Rijn.

Tot 2017 worden instellingen in de jeugdzorg vijftien procent gekort op hun budget- 450 miljoen euro op een budget van drie miljard. Door de jeugdzorg geheel bij gemeenten te leggen wil het kabinet de zorg en hulp aan kinderen, jongeren en ouders verbeteren. Jeugdzorgwerkers zouden op lokaal niveau beter zorg voor minder geld kunnen leveren.

Een meerderheid van de ruim vierhonderd gemeenten heeft echter nog geen afspraken gemaakt met instellingen over de inkoop van jeugdzorg omdat zij nog niet weten hoeveel budget ze precies krijgen. Van Rijn zegt daar pas in mei uitsluitsel over te kunnen geven. Maar tegen die tijd zeggen gemeenten de afspraken niet meer op tijd te kunnen maken, waardoor het risico bestaat dat de kosten juist oplopen.

Tegen de nieuwe jeugdwet bestaat nog altijd forse weerstand. Tegenstanders vrezen met name de toekomst van de geestelijke gezondheidszorg voor jongeren. Het recht op zorg dat zij nu nog hebben wordt vervangen door een zorgplicht. Hierdoor zou de kwaliteit van de zorg afhankelijk worden van de woonplaats.

De Tweede Kamer debatteert donderdag over de financiële gevolgen voor gemeenten. Eerder ging de Kamer al wel akkoord met de jeugdwet.