Veel gedetineerden ervaren complexe gezondheidsproblemen. Gemiddeld ligt hun mentale en fysieke welzijn beduidend lager dan dat van niet-gedetineerden. Uit onderzoek van het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR) in samenwerking met het Nivel en Universiteit Leiden blijkt dat deze gezondheidsverschillen al voorafgaand aan de detentieperiode aanwezig waren en – tot op zekere hoogte – gerelateerd zijn aan sociaaleconomische verschillen en niet zozeer aan de detentieperiode. Verder blijkt dat aanwezige gezondheidsproblemen niet veranderen in de periode dat mensen gevangen zitten. Dit meldt Nivel.
In vergelijking met de algemene bevolking ervaren gedetineerden meer lichamelijke problemen, zoals infectieziekten en chronische aandoeningen, en meer psychische problemen als depressie, verslavingsproblematiek en persoonlijkheidsstoornissen. Tot nu toe was het onduidelijk in hoeverre gedetineerden al voorafgaand aan hun detentieperiode in een slechte gezondheid verkeren of dat hun slechte gezondheid een effect is van de detentie. Om dit goed te onderzoeken moet een groep gedetineerden namelijk over een langere tijd worden gevolgd, moet hun gezondheid voor en na de detentieperiode zijn onderzocht én moet de gezondheid van een vergelijkbare groep niet-gedetineerden worden onderzocht.
Voorafgaand aan detentie al veel lichamelijke en psychische problemen
Het onderzoek wijst uit dat de gezondheidsverschillen vóór detentie tot op zekere hoogte gerelateerd zijn aan sociaaleconomische verschillen tussen gedetineerden en niet-gedetineerden.. Vergeleken met niet-gedetineerden rapporteerden mannelijke gedetineerden vaker sociale problemen, neurologische problemen, spijsverteringsproblemen, problemen gerelateerd aan het genitale systeem en niet-gespecificeerde gezondheidsproblemen in het jaar voor de detentieperiode. Ter illustratie: 43,7 procent van de gedetineerden meldde zich met psychische problemen bij hun arts in het jaar voorafgaand aan de detentie, tegenover 17,6 procent van de niet-gedetineerden.
In de studie werden geen veranderingen gevonden in gezondheidsproblemen over de tijd, van vóór naar ná de detentieperiode; niet voor de gedetineerden en niet voor de controlegroep met niet-gedetineerden.
Detentieperiode biedt unieke kans om gezondheidsproblemen aan te pakken
Veel personen die een periode in detentie zitten, hebben zowel voor als na deze periode veel en complexe gezondheidsproblemen. Hun gezondheid is dan ook een aandachtspunt voor zorgverleners, zowel degenen die binnen de gevangenismuren werken als zij die erbuiten werken. In het onderzoek werd geen negatief gezondheidseffect van de detentieperiode zelf gevonden, maar ook geen positief effect. Het goede nieuws is: gezondheid verslechtert niet verder in detentie. Het slechte nieuws is dat de gezondheid ook niet beter wordt. Een voorzichtige conclusie kan zijn dat de periode van detentie een mogelijkheid biedt om de aanzienlijke gezondheidsproblemen van een groep kwetsbare mensen te verbeteren.
Door: Nationale Zorggids
Bron: Nivel, https://www.nivel.nl/nl/nieuws/slechte-lichamelijke-en-psychische-gezondheid-bij-gedetineerden-zowel-voor-als-na-detentie, geraadpleegd op 26-7-2021
