Collaborative Care is oorspronkelijk in Amerika ontwikkeld en is een methodiek waarbij fysieke en mentale zorg worden geïntegreerd. Het liet daar goede resultaten zien bij de behandeling van depressie in de huisartsenpraktijk. In Nederland rees de vraag of deze behandeling ook in andere situaties goede resultaten zou opleveren. Dit werd geëvalueerd in het kader van het Depressie Initiatief van het Trimbos-Instituut. Collaborative Care werd in drie situaties bestudeerd: de huisartsenpraktijk, de arbeidsgeneeskundige praktijk en het ziekenhuis.

Het proefschrift van Van Steenbergen is gericht op behandeling van de depressie in het ziekenhuis. Steenbergen voerde haar onderzoek uit in vijf algemene ziekenhuizen onder leiding van het Trimbos-Instituut. Patiënten met een chronische ziekte in combinatie met een ernstige depressie kregen een consultatief psychiatrisch verpleegkundige (CPV) als 'care manager' toegewezen. Deze coördineerde en plande de behandeling in samenspraak met de psychiater en de medisch specialist die de diabetes, hartziekte of COPD behandelde. Daarnaast gaf de care manager gedurende twaalf weken directieve psychotherapie gericht op probleemoplossing.

Elke twee weken werd de voortgang geëvalueerd met een vragenlijst en werd de behandeling zo nodig aangepast, bijvoorbeeld door medicatie voor te schrijven of een intensievere psychotherapeutische behandeling te volgen. Uit het onderzoek van Van Steenbergen bleek dat met de methode van Collaborative Care zware depressies bij patiënten met diabetes, COPD en hartziekten goed te behandelen zijn. Bij de patiënten in het onderzoek verminderden de depressieve klachten en nam de behoefte aan medische handelingen vanwege hun chronische lichamelijke ziekte af.

© Nationale Zorggids