Deze week is het startschot gegeven voor het landelijk project ABOARD (A personalized medicine approach for Alzheimer’s disease), een samenwerking van meer dan dertig partners om de ziekte van Alzheimer te stoppen. Het doel van ABOARD is om voorbereidingen te treffen voor een toekomst waarin we de ziekte van Alzheimer stoppen vóór het start. Het wil dit realiseren door onder andere: mogelijk maken van verbeterde diagnostiek, ontwikkelen van risicoprofielen op maat en focus op preventie door het vergroten van het bewustzijn rondom dementie en hersengezondheid. Ook UMCG en Alzheimercentrum Groningen doen mee aan deze grote studie. Dit meldt UMCG.
In Nederland hebben bijna 300.000 mensen dementie en jaarlijks komen daar ongeveer 20.000 mensen bij. Het is de meest voorkomende doodsoorzaak in Nederland en daarmee een van de grootste uitdagingen van deze eeuw. Dementie wordt voor een groot deel veroorzaakt door de ziekte van Alzheimer. Een ziekte waar helaas nog geen medicijn voor is. Om de stijging van het aantal mensen met dementie te verkleinen richt ABOARD zich op de fase vóór dementie.
Preventie is de sleutel
Wiesje van der Flier is projectleider van ABOARD en wetenschappelijk directeur van Alzheimercentrum Amsterdam: “Onderzoek heeft aangetoond dat alzheimer zich ontwikkelt gedurende een periode van twintig tot dertig jaar. En daar ligt de sleutel. Ingrijpen voordat de ziekte zich openbaart. We moeten mensen bereiken die het risico lopen om de ziekte te krijgen. En die mensen zijn we eigenlijk allemaal. Daarom willen we het bewustzijn rondom alzheimer bij een groot publiek vergroten. Ook zetten we de benodigde stappen naar een toekomst waarin behandeling op maat mogelijk is. Kennis delen over hoe je je hersengezondheid kunt versterken en mensen met alzheimer kunt ondersteunen is ook een onderdeel van dit project. Er is nog veel nodig om Nederland klaar te stomen voor een toekomst met behandeling op maat.”
Ziekteverloop voorspellen
Onderzoekers van ABOARD gaan testen ontwikkelen om de diagnose alzheimer snel en nauwkeurig te stellen. Deze testen moeten de eerste hersenveranderingen kunnen herkennen, maar ook verschillen tussen patiënten zichtbaar maken. Zo kunnen individuele alzheimerrisicoprofielen worden ontwikkeld om het persoonlijk verloop van de ziekte te voorspellen. Vanuit Alzheimercentrum Groningen is Barbara van Munster, hoogleraar ouderengeneeskunde in het UMCG, betrokken bij het onderzoek: ‘Een belangrijk aandachtspunt van het onderzoek is om te komen tot een gepersonaliseerde aanpak van de diagnostiek, en een behandeling met zorg op maat. Hierbij wordt nadrukkelijk ook de patiënt betrokken bij alle aspecten van zijn of haar ziekte en de behandeling daarvan.’
Samen alzheimer stoppen voor het start
In het ABOARD-project bundelen meer dan dertig partners hun krachten, waaronder de vijf Nederlandse alzheimercentra en Alzheimer Nederland. Zowel publieke als private partijen uit de gehele kennisketen werken samen: van universiteiten tot zorg- en kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties en bedrijven.
Door: Nationale Zorggids
