Projectleider Anke Dijkstra verwacht ook dat het testen van medicijnen tegen FTD hierdoor gerichter kan plaatsvinden. “Nu we weten welke symptomen bij welk type eiwitten horen, kunnen we een homogenere klinische onderzoeksgroep samenstellen. Nu zijn onderzoeksgroepen vaak nog heel divers: deelnemers kunnen uiteenlopende symptomen of zelfs verschillende vormen van dementie hebben, waardoor het moeilijk is effect te meten. Met de resultaten van dit onderzoek, kunnen we gerichter gaan testen.”

Wanneer spreken we van FTD?

"Dat ligt aan de locatie van de eiwitklonteringen in de hersenen. Dat is voornamelijk in de frontale kwab en de temporale kwab. Het type eiwit kan echter verschillen, evenals de symptomen. Zelfs bij genetische varianten van FTD kunnen de symptomen zich anders presenteren. Een broer en zus met dezelfde genmutatie kunnen dus andere kenmerken laten zien."

Nieuwe kennis 

Voor dit onderzoek onderzocht zij met haar team hersenweefsel van 150 donoren die de diagnose FTD hadden gekregen. "Met de huidige technieken hebben we deze weefsels opnieuw bekeken, dat kan nu beter dan toen dit weefsel de eerste keer werd onderzocht. Er zijn de laatste 10 jaar veel oorzaken van dementie ontdekt, zoals genmutaties en 3 types eiwitten (TDP43, tau en FUS) die gaan ophopen en zo FTD kunnen veroorzaken. Die eiwitstapelingen kunnen weer op verschillende manieren verspreiden in het brein. Dat maakt de pathologie van FTD erg complex."

Symptomen frontotemporale dementie

Zo bleek onder andere dat in het verleden bij sommige mensen foutief FTD was vastgesteld. De methoden en technieken waren niet altijd toereikend om de juiste diagnose te stellen. Dijkstra legt uit: "Bij 24 procent van de donoren bleek er toch sprake van een andere vorm van dementie, vaak de ziekte van Alzheimer, waarbij ook vaak Lewy Body-pathologie voorkwam. Het is dan lastig te achterhalen wat de biologische oorzaak is van de dementie. Klinische symptomen zijn daarom heel belangrijk.”

Symptomen herkennen die officieel nog niet bij FTD horen 

Toch zullen neurologen in de praktijk vaak bepaalde symptomen wel herkennen die officieel nog niet bij FTD hoorden, vermoed Dijkstra. "Dementie kan ook gepaard gaan met psychiatrische klachten. Bij de ziekte van Alzheimer of Parkinson is dit vaak depressie. Hallucinaties komen voor bij zowel FTD als Lewy Body-dementie. Maar bij FTD is de aard van de hallucinaties auditief, bij Lewy Body visueel. Dit zal voor neurologen uit de praktijk wel bekend zijn, maar het is nog niet opgenomen in de diagnose als een symptoom van FTD. Daarom is het goed dat dit nu een keer is uitgezocht. Ook voor de familieleden van de donoren."

Door: Nationale Zorggids