Hoor het zo vaak en ik zeg het ook wel een: “Ach, je gezondheid is het allerbelangrijkste”. Is dat wel zo? Is dat het allerbelangrijkst? Gemakkelijk praten. Ik heb een redelijk goede gezondheid. Had een paar zware astma-aanvallen en door de pufjes en gezond eten heb ik er weinig last van. Enkele jaren terug werd mijn baarmoeder verwijderd en een gebroken enkel gezet. Niet zo hemelschokkend. Het heeft mij zelfs nog het een en ander opgeleverd, want doordat mijn baarmoeder werd verwijderd is mijn lichaam bevrijd van een hoop menstruatiepijnen en door die enkel heb ik mensen ontmoet die ik anders niet zou hebben ontmoet. Ik werd daardoor zelfs jaren later getuige op een huwelijk en kreeg een nieuwe buurman die veel voor me betekende. Zo zie je maar. Dat is natuurlijk totaal anders als je kanker hebt of een andere levensbedreigende ziekte.
Ontslagen worden, is ook zo iets. “Als je maar werk hebt”. In deze tijd doodeng als je je baan verliest. We willen een gezond leven met leuk werk dat goed betaald wordt en een fijne relatie die gericht is op liefde en het liefst tot de dood ons scheidt.
Het leven loopt niet altijd zoals we hadden gehoopt. Mensen worden ziek en ons lichaam gaat z’n gang en allerlei kwalen dienen zich aan. Partners lopen weg of doen niet zoals je zou willen dat ze doen. Of je vindt geen partner en voelt je eenzaam.
Laatst las ik een boek van een man met een geweldige carrière en een hoop geld die werd ontslagen, al zijn geld verloor en een baantje in een coffeeshop aangeboden kreeg en bleek tot zijn eigen verbazing gelukkiger te zijn geworden. Terwijl hij met zijn hoofd tussen zijn handen zat te somberen in een coffeeshop werd hem gevraagd of hij toevallig een baan zocht. Hij werd koffieschenker en bleek er van te genieten. Simpel koffie schenken en gezellige praatjes maken met de klanten werd voor hem een openbaring. Hij kwam tot rust en alle ballast van vele jaren viel van hem af.
Een vriendin zei ooit: “Ik zou mijn kanker niet hebben willen missen.” Hoe kan iemand zeggen dat zij haar ziekte niet had willen missen? Toen ik haar vroeg of ik het mocht gebruiken voor dit stuk schreef ze: “en je mag er nog aan toevoegen: voor geen goud!” Wat ik heb begrepen heeft de ziekte voor verdieping gezorgd. Voor een bewustzijnsverandering. Nou ja… niet de ziekte natuurlijk, wel de manier waarop zij er mee omging. Ze is inmiddels overleden maar ze heeft nog tien jaar een heleboel mensen geïnspireerd met haar wijsheid.
Ik zie wel eens mensen opbloeien terwijl hun partner is overleden of verdwenen. Hoe kan dat nou? Soms wedden we op het verkeerde paard. Blijkt dat we ons leven hebben ingericht zoals het eigenlijk niet echt bij ons past. Op het oog lijkt het geweldig… maar er klopt iets niet. Dan kan zelfs ziekte een uitkomst bieden. Want het gaat uiteindelijk niet om het lichamelijke of materie, het gaat erom onszelf weer te herontdekken. Het lijkt erop dat daar soms een heftige gebeurtenis voor nodig is.
Voor mij was dat ook zo toen ik op mijn dertigste het leven niet meer zag zitten. Alles mislukte en ik voelde me eenzaam en alleen. Het dramatische besluit om er een einde aan te maken bleek het begin van een gigantische ommekeer. Het besef dat ik niets meer te verliezen had en helemaal op nieuw kon beginnen leidde er toe dat ik nu stukjes schrijf en werk doe waar ik mezelf helemaal in kwijt kan.
Natuurlijk kan het allemaal weer zo wegzakken. Ik ben wakker geworden en het is zaak wakker te blijven. We kunnen tijdelijk de weg kwijt zijn en dan gebeurt er iets om ons wakker te schudden.
Zoals mijn vader van negentig die voor het eerst in zijn leven alleen woonde en op zoek ging naar zichzelf. Hij is er lang niet geweest. Hij viel niet op en was stil als een muis. Onlangs is mijn moeder overleden en toen was hij er weer. Relaties kunnen ook verdoven, werk kan in slaap sussen en geld kan afleiden van wat werkelijk in ons leeft. Zelfs gezondheid kan ons blind maken voor het wonder dat alles werkt. Dat onze handen doen wat we ze te doen geven. Dat alle spieren en botjes werken en doen wat we ze opdragen. Dat we ademen zonder erbij na te denken. Tijdens een astma aanval besefte ik ten diepste wat een wonder ademhaling is. Astma schudde me wakker. Eenzaamheid maakte dat ik geleerd heb alleen te zijn en ervan te houden.
Gelukkig hoeven we niet te wachten tot de bom valt en kunnen we elk moment onszelf wakker schudden. Hallo: Marja… ben je er nog? Hoe gaat het werkelijk met je? Doe je nog wat je hart je ingeeft. Klopt het nog? Zit je op je lijn?
© Nationale Zorggids / Marja Ruijterman
