De toekomst van de zorg staat op het spel, omdat leerlingen en stagiairs massaal uitvallen tijdens hun opleiding. Burn-outs, studievertraging en stoppen met de opleiding zijn veel gehoorde gevolgen van de problemen die zich tijdens de stageperiode voordoen. Door personeelstekorten wordt ruim 80 procent van de leerlingen in zorg en welzijn als volledige werknemer ingezet, terwijl zij eigenlijk boventallig horen te zijn. Dit meldt de FNV.
Studenten en stagiairs krijgen nauwelijks tot geen begeleiding en voelen zich vaak onder druk gezet om handelingen te verrichten waartoe ze nog niet bevoegd zijn. Drie op de tien zorgmedewerkers zegt dat de veiligheid en gezondheid van patiënten hierdoor onder druk komen te staan.
Stagemisbruik in zorg en welzijn
Deze conclusies komen uit het rapport ‘Stagemisbruik in Zorg & Welzijn’ van de FNV. Op het meldpunt Stagemisbruik ontving de FNV binnen twee maanden tijd 2.045 meldingen van zowel medewerkers als stagiairs en studenten in de sector zorg en welzijn.
Inzet als volledige zorgmedewerker
Veel studenten lopen studievertraging op, omdat er tijdens de stage geen tijd is om aan schoolopdrachten te werken en deze niet afgetekend kunnen worden. Een deel hiervan vermoedt zelfs dat dit bewust gebeurt. Zolang zij nog niet zijn afgestudeerd of negatief beoordeeld worden, kunnen werkgevers ze langer op de stageplaats houden en zo een plaats van een vaste medewerker laten opvullen.
Leerlingen vallen massaal uit
Een derde van de studenten geeft aan dat ze onder druk handelingen moeten verrichten waartoe ze nog niet bevoegd zijn, zoals het aanbrengen van infusen, sondevoeding of ingewikkelde wonden verzorgen. Door de hoge werkdruk en onzekerheid die de studenten ervaren tijdens hun leer-werkplek vallen veel leerlingen uit met langdurige ziekte, zoals burn-outs.
Veiligheid en gezondheid patiënten in gevaar
Een derde van alle melders uit de zorg geeft aan dat de veiligheid en gezondheid van patiënten en cliënten in gevaar komt doordat studenten en stagiairs handelingen moeten verrichten waartoe ze nog niet bekwaam zijn. Dit wordt het meeste genoemd in de ggz (43 procent). Daarnaast geeft 16 procent aan dat ze weleens medicijnen moeten toedienen, terwijl zij daar nog niet toe bevoegd zijn. Dit wordt vooral in de gehandicaptenzorg genoemd (38 procent). Een andere veel gehoorde klacht is dat er nauwelijks tijd is om de stagiairs te begeleiden of dat er onvoldoende tot geen begeleiders aanwezig zijn.
Oplossing voor problemen met stageplaatsen
Bestuurder Cor de Beurs van FNV Zorg & Welzijn: “Het doel van dit rapport is vooral om bewustwording te creëren over de problemen op de stageplaatsen. De volgende stap is nu aan de werkgevers en onderwijsinstellingen om met oplossingen te komen. Uiteraard denken we hier graag over mee. En natuurlijk krijgt dit rapport ook aandacht in onze reguliere contacten met werkgevers- en brancheorganisaties.”
Het meldpunt stond open van 3 november 2019 tot 6 januari 2020. Van de ruim 2.000 meldingen, was 60 procent afkomstig uit verpleeg- en verzorgingshuizen en thuiszorg. Daarnaast kwamen veel meldingen uit de branches ziekenhuizen en universitair medische centra, gehandicaptenzorg, ggz en kinderopvang.
Door: Nationale Zorggids
