De rechtbank in Den Haag vindt niet dat de Raad voor de Kinderbescherming, een dienst van het ministerie van Justitie en Veiligheid, aansprakelijk gehouden kan worden voor het leed dat is veroorzaakt bij afstandsmoeders. Afstandsmoeder Trudy Scheele en vrouwenrechtenorganisatie Clara Wichmann wilden het leed dat afstandsmoeders is aangedaan via de rechter laten erkennen. Maar die is van mening dat de RvdK niet verplicht was om moeders van advies te voorzien. Dit meldt NOS.
Tussen 1956 en 1984 moesten tussen de 13.000 en 14.000 vrouwen afstand doen van hun kind. Zij waren vaak niet getrouwd en moesten vaak onder druk van hun omgeving en buitenaf hun kind afstaan. Clara Wichmann kwam in deze zaak op voor alle vrouwen die gescheiden zijn van hun kind. Volgens Scheele is de Staat aansprakelijk omdat er druk op de moeder is uitgeoefend om afstand te doen van hun kind en zijn de moeders onvolledig of onjuist geïnformeerd over hun positie.
Staat had moeten beschermen
Clara Wichmann wijst erop dat de wet destijds al voorschreef dat moeders en kinderen in principe niet gescheiden mogen worden. "Twee artsen hebben ervoor gezorgd dat er een norm ontstond die er toe leidde dat duizenden vrouwen hun kind hebben moeten afstaan. De Staat had vrouwen daar tegen moeten beschermen. En heeft dat niet gedaan", zei Anniek de Ruijter, directeur van de belangenorganisatie, in september 2021.
Andere verhoudingen
De rechtbank vindt niet dat het de taak van de Raad voor de Kinderbescherming was om moeders van advies te voorzien. Afstandsmoeders die druk ervoeren om hun kind af te stand, ervoeren dat vooral door de druk van hun ouders of huisarts. En omdat de maatschappelijke en religieuze verhoudingen in de jaren ’50, ’60 en ’70 anders waren, hadden ze geen echte vrijheid om zelf een weloverwogen keuze te maken. Maatschappelijke druk die erop is gelegd, kan niet alleen bij de kinderbescherming hebben gelegen.
Wel durft de rechter te stellen dat de Kinderbescherming op individueel niveau onrechtmatig heeft gehandeld. Maar of er daadwerkelijk sprake is geweest van juridisch verwijtbaar handelen, kan de rechtbank nu niet meer vaststellen. Ook benadrukt de rechter dat het verdriet en leed van de afstandsmoeders onverminderd terecht.
Door: Nationale Zorggids
