Verkiezingsprogramma’s 2023: dit gaat er gebeuren met de geboortezorg

Nog geen drie jaar na de laatste verkiezingen, staan op 22 november 2023 de Tweede Kamerverkiezingen op het programma. De afgelopen jaren stonden in het teken van de coronacrisis, cao-onderhandelingen voor zorgpersoneel en de stijgende zorgkosten. Dit jaar staan de verkiezingsprogramma’s van alle politieke partijen natuurlijk weer in het teken van die stijgende uitgaven, maar er is ook veel aandacht voor de zorg aan zwangeren en baby’s. In dit artikel vind je de standpunten van de politieke partijen op het gebied van zwangerschap, ouderschap en relevante thema’s hieromheen. 

VVD

• Vertrouwen in vaccinaties versterken, met speciale aandacht voor nieuwe ouders en een landelijke zienswijze voor vaccinaties waarmee het vaccinatiestelsel verbetert
• Bescherming van kinderen tegen uitbraken zoals
• Verbetering van de voorplantingsgeneeskunde, waarbij meer ruimte komt voor onderzoek hiernaar en onderzoek naar de ontwikkeling van bijvoorbeeld ernstige genetische aandoeningen
• Meer mogelijkheden om ernstige aandoeningen niet door te geven

D66

• Voortzetting van het actieprogramma en beschikbaarheid ervan in elke gemeente
• Betere samenwerking tussen verloskundigen, kraamzorg, ziekenhuizen en jeugdzorg zodat aanstaande ouders en kinderen de beste zorg krijgen
• Stimulering van
• Laagdrempeligere en toegankelijkere preconceptiezorg en preconceptie screening
• Informatie over alle ernstige chromosale afwijkingen die uit de Niet-Invasieve Prenatale Test (NIPT) blijken voor ouders die dat willen
• Ondersteuning van ouders bij het maken van gezonde keuzes voor hun kinderen, bijvoorbeeld door aandacht voor gezonde kinder- en babyproducten zonder toegevoegde zoetstoffen
• als de vaccinatiegraad onder de 90 procent daalt
• Kinderopvangcentra mogen niet-gevaccineerde kinderen weigeren
• Ouders moeten kunnen kiezen voor verloskundigenpraktijken en kraamzorgorganisaties die uitsluitend werken met gevaccineerde medewerkers

PVV

• Acute zorg, waaronder verloskundige zorg, moet uit de marktwerking

CDA

• Bijna gratis kinderopvang voor lage en middeninkomens
• Inkomensafhankelijk bijdrage van hoge inkomens met kinderopvang
• Vereenvoudiging van stelsel van kinderopvangtoeslag
• Verhoging van kinderbijslag voor alle gezinnen
• Verhoging kindgebonden budget voor gezinnen met een laag inkomen
• Structurele hervorming van het verlofstelsel, waarbij wordt toegewerkt naar een simpele gezamenlijke regeling voor alle vormen van verlof
• Herinvoering van minister voor het Gezin
• Middelen voor kinderopvanglocaties om kinderen te stimuleren om gezond te eten en meer te bewegen

SP

• Er verdwijnen geen ziekenhuizen of afdelingen meer en waar dat nodig is gaan reeds gesloten afdelingen weer open
• Wanneer vrouwen besluiten om een zwangerschap te beëindigen is het belangrijk dat zij betere voor- en nazorg krijgen en meer medische ondersteuning krijgen dan nu het geval is
• Abortuspil kan veilig en laagdrempelig worden aangeboden via de huisarts
• De afschaffing van de verplichte beraadtermijn van 5 dagen is goed
• Goede seksuele voorlichtingsprogramma’s op scholen zijn essentieel om ongewenste zwangerschappen te voorkomen
• Alle vrouwen hebben recht op een betaalbare
• Zwangere vrouwen behouden vrije keuze als het gaat om het wel of niet laten uitvoeren van de NIPT-test

GroenLinks/PvdA

• Financiering van acute zorg op basis van beschikbaarheid en niet langer per verrichte handeling
• Meer aandacht voor Treeknorm ambulancezorg
• Landelijke basisfinanciering voor de GGD voor een publieke gezondheidszorg die overal op peil is
• van de zorgverzekering
• Voor jongeren tot 25 jaar worden condooms gratis beschikbaar bij de apotheek
• Goede hulpverlening en nazorg voor vrouwen na abortus
• Strenger optreden tegen

Partij voor de Dieren

• Wettelijke normen voor minimale afstand tussen (en woonkernen en scholen)
• Vergoeding voor anticonceptiemiddelen komt voor alle leeftijden terug in het basispakket
• Begeleiding en hulp van lactatiedeskundigen in het basispakket
• Voldoende toezicht op de plicht van werkgevers om een
• Meer onderzoek naar kunstvoeding zonder koemelk
• Uitgebreide overheidscommunicatie over vaccinatie
• Geen vaccinatieplicht, ook geen indirecte
• Thuisbevallingen moeten overal mogelijk blijven, maar moeten wel een keuze zijn en niet noodgedwongen door gebrek aan verloskamers in de buurt
• De eigen bijdrage voor poliklinische bevallingen wordt geschrapt, zodat iedereen zoveel mogelijk een vrije keuze kan maken

ChristenUnie

• Er komt een jaarlijkse ‘Staat van het gezin’ waarin wordt gemonitord hoe gebruik wordt gemaakt van kind- en verlofregelingen, kinderopvang, het aanbod van de centra voor Jeugd en Gezin en dergelijke
• In iedere gemeente wordt het actieprogramma Kansrijke Start aangeboden
• Bij geboortezorg wordt bij gezinnen waar het niet zo goed gaat gewerkt met een vaste hulpverlener, die de situatie van het gezin goed komt
• Herziening van het kinderopvangstelsel
• Alle kinderopvangorganisaties worden non-profit
• Gastouderopvang is, ook bij de herziening van het kinderopvangstelsel, gelijkwaardig aan professioneel georganiseerde kinderopvang
• Aanbod van zwangerschaps- en opvoedcursus voor ouders
• Er komt een Register Ontstaansgeschiedenis, omdat donor- en adoptiekinderen het recht hebben om hun afkomst te kennen
• Er wordt ingezet op Europese afspraken over het maximum aantal donaties per donor
• Er komt geen wettelijke regeling voor meerouderschap of meeroudergezag
• en er komt een verbod op internationaal draagmoederschap
• Er wordt toegewerkt naar één maatschappelijke verlofregeling
• Het ouderschapsverlof wordt uitgebreid
• Extra geld voor ziekenhuizen in minder dichtbevolkte gebieden op acute zorg beschikbaar te houden
• Voorlichting via scholen, huisartsen, verenigingen en (culturele) gespreksgroepen over het voorkomen van onbedoelde zwangerschappen
• Hulp bij huisvesting, financiën, het voortzetten van de opleiding en opvoeding van het kind voor tienermoeders en vrouwen met sociaaleconomische problematiek
• Anticonceptie in alle vormen terug in het basispakket
• Huisarts begeleidt, counselt en doet nazorg voor onbedoeld zwangere vrouwen
• Abortus wordt niet uit het Wetboek van Strafrecht gehaald
• Keuzehulp voor onbedoeld zwangere vrouwen
• Beraadtermijn bij abortus blijft van kracht
• NIPT en behoren geen vast onderdeel van reguliere prenatale zorg te zijn
• Dragerschapstesten worden alleen toegelaten als sprake is van zeer ernstige erfelijke aandoeningen
• Verbod op ‘experimenteerembryo’s’ blijft gehandhaafd

Forum voor Democratie

• Omzetting kinderbijslag in forse kindgebonden aftrekpost in de aangifte inkomstenbelasting die pas in werking treedt boven de belastingvrije voet

BBB

• Spoedeisende hulpafdelingen worden niet gesloten
• Zorgvuldig kijken naar abortustermijn en abortuspil
• Aandacht voor preventie van ongewenste zwangerschappen
• BBB wil de huidige regels rondom embryo’s behouden

SGP

• Abortus blijft in het Wetboek van Strafrecht en wordt zéker niet aangemerkt als mensenrecht
• Er komt een hulpfonds voor onbedoeld zwangere vrouwen en hun kinderen
• Er moet een gehandhaafd worden op het verbod op embryokweek voor wetenschappelijk onderzoek
• Er komen geen mogelijkheden voor meerouderschap en draagmoederschap

Volt

• Het mogelijk worden dat kinderopvang voor alle kinderen, ongeacht de werksituatie van de ouders, gratis wordt voor 3 dagen per week, met de mogelijkheid om een inkomensafhankelijke bijdrage vragen aan ouders met een hoog inkomen
• Anticonceptie wordt gratis, bijvoorbeeld door het op te nemen in de basisverzekering
• Er komt een flexibeler ouderverlof, met een minimum van 16 weken zwangerschapsverlof voor de moeder. De overige 30 weken kunnen partners onderling vrij verdelen
• Ouders die het minimumloon verdienen moeten 100 procent in plaats van 70 procent van hun loon houden bij ouderschapsverlof
• Een nieuw wettelijk recht op een periode van ‘aanpassingsverlof’ om ouders van een kind met een intensieve zorgvraag in staat te stellen om zorgarrangementen op te zetten
• Investeren in het tegengaan van hechtingsstoornissen

JA21

• Leven moet bij geboorte én bij sterfte beschermd worden. Daarom dient regelgeving met betrekking tot zwangerschap en geboorte met grote zorgvuldigheid tot stand te komen
• De bestaande protocollen en regelgeving over abortus met een medische indicatie worden gesteund

BIJ1

• Er komt een volledige vergoeding van anticonceptie
• Het taboe rondom abortus wordt actief bestreden en uit het Wetboek van Strafrecht gehaald
• De overheid stopt met het subsidiëren van organisaties die geen onafhankelijke hulp bieden aan ongewenst zwangere personen
• Ervaringsdeskundigen worden actief betrokken bij het ontwikkelen van beleid rond abortuszorg
• Abortuszorg gaat onder reguliere zorg vallen; er komen abortusafdelingen in verloskundigenpraktijken en andere medische centra.
• Ook verloskundigen moeten de abortuspil kunnen voorschrijven en werken hierin actief samen met abortusartsen
• Vruchtbaarheidsbehandelingen zoals IVF en KID moeten vergoed worden op basis van kansen, niet kosten
• Mensen die zwanger zijn en gaan bevallen hebben altijd het recht om zelf beslissingen te nemen over wat er met hun lichaam gebeurt
• Er komt een wet op draagouderschap op basis van het Wetsvoorstel kind, draagmoederschap en afstamming
• Er komt een wet voor meerouderschap
• Er wordt een einde gemaakt aan
• Adoptie binnen Nederland is alleen mogelijk wanneer de gegevens van de biologische ouders beschikbaar blijven voor het adoptiekind

Nieuw Sociaal Contract

• De eigen bijdrage voor kraamzorg wordt afgeschaft
• Er wordt naar een manier gezocht om de toegang tot anticonceptie drempelloos te maken
• De huidige wetgeving over abortus is evenwichtig en behoeft geen wijziging
• NSC is principieel tegen aanpassingen van het menselijk erfelijke materiaal waarbij deze aanpassingen ook worden doorgegeven aan volgende generaties (de zogeheten kiembaanmodificatie).

DENK en 50PLUS hebben geen standpunten op het gebied van geboortezorg en thema’s die hierop aansluiten.

Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky