De opgave die gemeenten hebben in het sociaal domein is groot, maar het beleid van gemeenten heeft tijd nodig om vorm te krijgen. Daarvoor is onder meer rust en stabiliteit in budget en wet- en regelgeving nodig. Dit adviseert de Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv) in zijn advies Geld (om te) zorgen, zo meldt Rijksoverheid.
De besparing is door het Rijk al ingeboekt, maar de effecten van gemeentelijk beleid moeten nog effect sorteren, en dat loopt weer achter op de maatschappelijke acceptatie van een andere vormgeving van zorg en ondersteuning. In het advies Geld (om te) zorgen staan onder meer de volgende aanbevelingen over de beoordeling van het budget, de besteding van het budget en het sturen op financiële risico’s.
Om hun opgaven te kunnen vervullen, is budgettaire stabiliteit noodzakelijk, maar niet voldoende. De landelijke politiek moet ook de consequenties trekken uit zijn besluit om per 2015 vele taken op het gebied van zorg en ondersteuning naar gemeenten over te hevelen.
Centralisatie naar aanleiding van incidenten is niet de oplossing voor problemen die de laatste tijd in de media opduiken; de Raad heeft deze vraagstukken geanalyseerd en oplossingen voorgesteld hoe deze wél op een goede manier binnen de financiële verhoudingen opgelost kunnen worden. Deze liggen in meer stabiliteit in de financiering, minder bemoeienis door het Rijk en in meer flexibiliteit in de aanwending van middelen.
Decentralisatie van budgetten heeft alleen zin als gemeenten kunnen sturen op financiële risico´s. Bij de afbouw sociale werkvoorziening (WSW) en de verplichte beschut werkplekken is dat niet het geval, maar gemeenten lopen wel het financiële risico. Voor beschut werk zegt de Raad dat het van tweeën één is: ofwel de verplichting af te schaffen, ofwel de plaatsen van beschut werk uit ´s Rijks kas bekostigen.
Voor een oordeel over het slagen van de decentralisaties is het nog veel te vroeg, evenals over de financiële haalbaarheid ervan. Pogingen om de toereikendheid van het budget vast te stellen, zijn niet zinvol. Het gaat immers om een geheel andere vormgeving van taken, die niet met een schaartje te knippen zijn van de reeds bestaande gemeentelijke taken. Een oordeel over het budget voor gemeenten, kan dus slechts over enkele jaren gemaakt worden, en dan alleen voor alle gemeenten en alle taken (dus ook de fysieke) samen.
Door: Redactie Nationale Zorggids
