De zorg heeft een kritisch punt bereikt. Terwijl de zorgvraag stijgt, wordt het aanbod steeds schaarser. Toegang tot zorg is daardoor niet meer vanzelfsprekend. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) maakt zich zorgen over deze ontwikkeling. “Als we niets doen, stevenen we af op een onoverbrugbare zorgkloof”, zegt bestuursvoorzitter Marian Kaljouw. Dat meldt de NZa.
De Stand van de zorg is een jaarlijkse publicatie waarin de NZa de ontwikkelingen in de zorg, haar visie en strategische koers beschrijft. “De solidariteit waarop onze gezondheidszorg gestoeld is komt onder druk te staan als we hier geen bijzondere aandacht aan geven en toegang goed regelen”, aldus Kaljouw.
Toegankelijkheid onder druk
De vergrijzing en de krapte op de arbeidsmarkt zijn belangrijke oorzaken voor de verminderde toegang tot zorg. Maar ook de nasleep van de coronapandemie en het hoge ziekteverzuim spelen een rol. In het hele land loopt de spanning op. Het in september gesloten Integraal Zorgakkoord zet in op passende zorg; de beweging om de komende jaren de zorgvraag en het zorgaanbod beter in balans te brengen. Maar nu ervaren zorgprofessionals, zorgaanbieders en zorginkopers ook al uitdagingen om aan de zorgvraag te voldoen. De NZa roept het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) daarom op om te onderschrijven dat het personeelstekort nu al consequenties heeft voor de kwaliteit en de toegankelijkheid van zorg. Zorgprofessionals hebben erkenning, steun en perspectief nodig bij de moeilijke keuzes die zij elke dag moeten maken.
Omgaan met krapte
Om in plotselinge situaties van krapte de zorg toegankelijk te houden, is het soms nodig om tijdelijk keuzes te maken. De NZa doet samen met de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) daarom de oproep aan het ministerie van VWS om beleid te maken dat zorgprofessionals, zorgaanbieders en zorginkopers helpt bij het maken van deze keuzes. Welke zorg lever je als zorgaanbieder wel en welke zorg niet in situaties van plotselinge krapte? En hoe zorgen we dat in die situaties kwetsbare mensen de zorg krijgen die ze nodig hebben? Zorgaanbieders, zorgprofessionals en zorginkopers hebben een leidraad nodig om deze moeilijke keuzes verantwoord en onderbouwd te maken. Zo kunnen we met elkaar borgen dat juist de meest kwetsbare inwoners kunnen blijven rekenen op passende zorg.
Regionale samenwerking noodzakelijk
We zullen een appel moeten doen op zelfredzaamheid en weerbaarheid. Tegelijkertijd weten we dat niet iedereen dit kan. Daarom is het belangrijk dat mensen die het niet zelf kunnen, geholpen worden. De transformatie naar passende zorg in landelijke én regionale zorgnetwerken is daarvoor essentieel.
Door: Nationale Zorggids