De stichting Farma ter Verantwoording is een civiele procedure gestart bij de rechtbank in Amsterdam tegen de Amerikaanse farmaceut AbbVie. De organisatie die strijdt tegen de torenhoge prijzen van sommige medicijnen stelt dat AbbVie in Nederland buitensporige winsten heeft gemaakt met het reumamedicijn Humira. Daardoor was er minder geld over voor andere zorg.
AbbVie had in Nederland tussen 2004 en 2018 het octrooi op Humira, dat in die periode bijna een decennium lang het best verkochte geneesmiddel was. Maar die monopoliepositie misbruikte de farmaceut volgens Farma ter Verantwoording. De stichting schat dat AbbVie het Nederlandse zorgstelsel tot 1,2 miljard euro 'te veel' in rekening heeft gebracht. Het zou gaan om een 'buitensporige winst' van zo'n 53 procent, bovenop een structurele winstmarge van 25 procent die in de farmaceutische industrie gebruikelijk is.
Extra jaar in goede gezondheid
"Door buitensporige winsten te maken, tot wel 68 euro per Nederlander, heeft AbbVie de gezondheid en de toegang tot zorg van Nederlandse burgers geschaad", zegt voorzitter Wilbert Bannenberg van Farma ter Verantwoording. "Gezondheidseconomen hebben berekend dat dit verdrongen zorgbudget tot wel 16.300 Nederlanders een extra jaar in goede gezondheid had kunnen geven."
De stichting wil met de rechtszaak een antwoord op de naar eigen zeggen "fundamentele vraag in hoeverre farmaceutische bedrijven volledig vrij zijn om de prijzen van hun geneesmiddelen vast te stellen en te handhaven". Farma ter Verantwoording vindt zelf dat AbbVie - ook als octrooihouder - rekening had moeten houden met rechten en belangen van anderen. De farmaceut handelde dan ook in strijd met het mededingingsrecht en schond mensenrechten, zoals het recht op leven en recht op gezondheid, aldus de stichting die aangeeft dat na het verlopen van het octrooi de prijs van het geneesmiddel 35 keer lager is geworden.
Aantijgingen "ongegrond"
AbbVie zegt in een reactie aan Nieuwsuur dat de aantijgingen "ongegrond zijn". "Wij zetten ons volledig in voor goede zorg voor patiënten, met oog voor de behoeften van de samenleving."
Dit is de tweede zaak van Farma ter Verantwoording. De stichting kaartte in 2018 een zaak aan bij toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) tegen Leadiant, wat uiteindelijk resulteerde in een boete van 19,5 miljoen euro voor het farmaceutisch bedrijf. De Italiaanse geneesmiddelenfabrikant had een veel te hoge prijs gerekend voor het medicijn CDCA, dat wordt gebruikt door patiënten met een zeldzame stofwisselingsziekte.
