Het kabinet vindt dat het systeem eenvoudiger moet, minder fraudegevoelig en dat werken fiscaal gezien lonender moet worden. Staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën legde daarom vorig jaar rond Prinsjesdag een aantal keuzes op tafel waarover hij in debat wilde met de Kamer. Steun van de oppositie is nodig, omdat VVD en PvdA geen meerderheid hebben in de Eerste Kamer.

a. Versimpelen van onder meer het toeslagensysteem waarbinnen 5 miljoen huishoudens in totaal meer dan 10 miljard euro inkomenssteun krijgen. De complexiteit leidt tot fraude en hoge kosten. Wiebes wil beginnen met het vereenvoudigen van de kinderopvangtoeslag. Het aantal huishoudens dat zorgtoeslag krijgt, wil hij terugbrengen van 6 naar 4 miljoen. Ook de complexe autobelastingen wil hij versimpelen.

b. Wiebes wil de belastingdruk beter spreiden over het leven van mensen. Nu betaal je het meeste in de werkende fase, terwijl de kosten in die periode het hoogst zijn, onder meer door hypotheek of opvang en studie van de kinderen.

c. In totaal zijn er voor particulieren en bedrijven meer dan honderd aftrekposten. Dat maakt het systeem onnodig complex en fraudegevoelig, vindt Wiebes. Schrap je in aftrekposten, dan kunnen de belastingtarieven omlaag.

d. Het lage btw-tarief op eten moet laag blijven, maar op andere categorien kan de btw omhoog. Dat schept ruimte voor lagere belastingen voor werkenden en bedrijven, waardoor werken lonender wordt.

e. Gemeenten moeten meer ruimte krijgen zelf belastingen te heffen. De rijksbijdrage aan het gemeentefonds kan dan omlaag, wat het kabinet ruimte geeft de lasten op arbeid weer te verlagen.

Volgens het kabinet niet. De stelselherziening is niet bedoeld om de schatkist te spekken, maar zal wel leiden tot hogere belastingen voor sommige groepen mensen. Dat moet gecompenseerd worden en daarvoor is 3 tot 5 miljard euro nodig. De komende tijd moet blijken of daar genoeg meevallers voor zijn op de rijksbegroting.