“We horen informeel van onderzoekers dat ze er gewoon niet aan te komen om die negatieve resultaten te publiceren. Maar we zien bijvoorbeeld ook dat niet alle geregistreerde onderzoeken worden gepubliceerd”, licht Johan Mackenbach van de KNAW toe.

Kleinere studies lijken vaker positieve resultaten te boeken dan grote studies. Volgens de KNAW een aanwijzing dat negatieve resultaten van kleinere studies niet hun weg naar de publicatieknop vinden.

Positieve onderzoeksresultaten zien vaker het daglicht omdat onderzoekers weinig behoefte hebben om negatieve resultaten te delen. Waarom nog meer moeite steken in iets dat al gefaald heeft, denken zij. Tijdschriften denken hier hetzelfde over en plaatsen liever onderzoeken met positieve uitkomsten, vermoedt de Akademie. De KNAW hamert op het belang van het bekendmaken van negatieve resultaten, met name als het bijvoorbeeld over medicijnen gaat. Als niet bekend is wat het écht doet, is het beeld dat we over het medicijn hebben niet realistisch. Artsen schrijven het medicijn dan voor, omdat er zogezegd alleen voordelen aan kleven.

Overigens ziet uitgeversbaas Michiel Kolman dat anders. Volgens hem komen ook negatieve resultaten in (medische) tijdschriften te staan omdat deze bladen voor kwaliteit en relevantie staan.

De discussie over onderzoeksresultaten laait weer op sinds het placenta-onderzoek van Amsterdam UMC. Wetenschappelijke publicaties die hier voorafgaand aan het onderzoek over waren geplaatst, leken vooral positief. Wellicht als er eerder een negatieve publicatie was geweest, dat de onderzoekers nooit aan dit onderzoek waren begonnen. 

Door: Redactie Nationale Zorggids