Capecitabine is één van de meest gebruikte antikankermiddelen ter wereld. Het wordt gebruikt bij patiënten met onder andere borstkanker, dikke darmkanker, endeldarmkanker en maagkanker. “Er bestond al een vermoeden dat dit middel de vingerafdrukken van patiënten kon aantasten, maar wat er precies gebeurt was onbekend”, zegt Ron Mathijssen, internist-oncoloog bij het Erasmus MC. Het Erasmus MC en de Politie wilden het effect preciezer onderzoeken, mede omdat vingerafdrukken steeds belangrijker worden. Zo zijn ze nodig bij voor identiteitsvaststelling bij Politie en Justitie, de aanvraag van het Nederlandse biometrische paspoort, voor het binnengaan van sommige landen en voor het inloggen op elektronische apparaten als laptops en smartphones.

Aan het onderzoek hebben 150 patiënten meegedaan die samen 337 keer alle 10 hun vingerafdrukken hebben afgegeven. “We zagen dat bij 14 procent van de patiënten die Capecitabine gebruikten de vingerafdrukken nagenoeg volledig verdwenen”, zegt Leni van Doorn, verpleegkundig specialist. Het is dus belangrijk dat artsen en patiënten alert zijn op deze bijwerking. “Patiënten met reisplannen kunnen het beste een brief met uitleg meenemen van de oncoloog.”

Het verlies van de vingerafdruk is tijdelijk. Twee tot vier weken na afloop van de behandeling komen de afdrukken weer ongewijzigd terug. Dat is voor de politie een belangrijk gegeven. “Het is dus niet mogelijk dat iemand als gevolg van de behandeling met Capecitabine andere vingerafdrukken krijgt en daardoor een andere identiteit kan aannemen”, zegt Sebastiaan Veelenturf van de politie Den Haag. Sinds enkele jaren neemt de politie van elke aangehouden verdachte vingerafdrukken af ter vaststelling van de identiteit. Veelenturf: “Soms proberen verdachten dit met trucs te saboteren waardoor hun vingerafdrukken verslechterd zijn. Maar er is nu een categorie personen beschreven die, buiten hun schuld om, slechte vingerafdrukken hebben.”

Door: Redactie Nationale Zorggids