De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft in de zomer van 2017 een pilot uitgevoerd waarbij bewoners van verpleeghuizen als ervaringsdeskundigen meeliepen met inspecteurs tijdens twintig bezoeken aan verpleeghuizen. Erasmus School of Health Policy & Management evalueerde de pilot en concludeert dat het in deze vorm betrekken van bewoners bij het toezicht op de verpleeghuizen niet heeft opgeleverd wat verwacht werd. Dat meldt Erasmus University Rotterdam.
Ervaringsdeskundigen ontvingen een training, spraken zelf met bewoners en observeerden de zorg en kwaliteit van leven in de verpleeghuizen. Inspecteurs namen deze inzichten, mits controleerbaar, mee in hun oordeelvorming. Ondanks de gedegen en sympathieke uitvoering bleek dat de systematiek van de pilot niet geheel overeenkwam met het doel.
Inspecteurs bleken moeite te hebben met het verwerken van de inzichten van de ervaringsdeskundigen in hun rapporten en de ervaringsdeskundigen probeerden vooral feitelijke informatie aan te leveren. Hiermee zijn juist de eigen ervaringen van, en ideen over, goede zorg van de ervaringsdeskundigen relatief weinig aan bod gekomen.
De toevoeging van ervaringsdeskundigen aan het toezicht leverde in deze opzet en bij deze doelgroep zo geen voordeel op voor het toezicht en het was te arbeidsintensief gegeven de opbrengst. Deze pilot laat volgens de onderzoekers wel zien hoe het hebben van ervaring in de zorg niet wil zeggen dat je ervaringen van anderen makkelijker kunt achterhalen.
Een duidelijke opbrengst van de pilot is de kennismaking van de ervaringsdeskundigen met zowel de toezichthouders als de zorgaanbieders. Opvallend noemen de onderzoekers de blik van de ervaringsdeskundigen op de ouderenzorg, in eerste instantie negatief gestuurd door mediaberichtgeving, verruimde en positiever werd door hun nieuwe ervaringen.
De onderzoekers van Erasmus School of Health Policy & Management bevelen de IGJ aan om verder te experimenteren met ervaringskennis op andere niveaus dan het toezicht op individuele aanbieders. Het betrekken van ervaringsdeskundigen in het opstellen van een toezichtkader kan bijvoorbeeld meer opleveren dan deze mensen meenemen op inspectie.
Door: Redactie Nationale Zorggids
