Anticonceptie door middel van een hormoonspiraaltje heeft bij vele vrouwen mogelijk ongewenste bijwerkingen. Uit onderzoek van het Erasmus MC blijkt dat vrouwen met zo’n spiraaltje hogere cortisolwaarden hebben, een hogere hartslag tijdens stresstesten hebben en in het algemeen hogere niveaus van haarcortisol hebben dan vrouwen die andere vormen van anticonceptie gebruiken. Langdurige chronische stress kan leiden tot psychische aandoeningen zoals depressie en concentratieproblemen. Dat meldt het Erasmus MC.
Een hormoonspiraaltje wordt in de baarmoeder geplaatst. In Nederland is het hormoonspiraaltje een veelgebruikt anticonceptiemiddel. Naar schatting gebruikt meer dan 12 procent van de vrouwen tussen 18 en 45 een hormoonspiraaltje.
Het spiraaltje is populair omdat het gedurende vijf jaar beschermt tegen zwangerschap en omdat veel vrouwen niet meer ongesteld worden tijdens het gebruik. De populariteit wordt versterkt door de opvatting dat het hormoon alleen lokaal, in de baarmoeder, wordt afgegeven. Jurate Aleknaviciute, onderzoeker op de afdeling Psychiatrie van het Erasmus MC, deed onder supervisie van prof.dr. Steven Kushner onderzoek naar de effecten van de hormoonspiraal, meer specifiek naar hoe vrouwen lichamelijk reageren op een stresstest.
Uit haar onderzoek blijkt, dat vrouwen die een hormoonspiraaltje gebruiken een belangrijk hogere cortisolrespons lieten zien bij de stresstest dan vrouwen die de pil slikken of een natuurlijke menstruele cyclus hebben. Ook bleken de vrouwen met een hormoonspiraaltje een aanzienlijk verhoogde hartslagfrequentie te hebben, namelijk gemiddeld meer dan tien slagen per minuut hoger dan vrouwen die de pil of niks gebruiken
Kushner: “De huidige richtlijn omtrent informatie over het hormoonspiraaltje moet dringend herzien worden. Momenteel wordt vrouwen verteld dat het hormoonspiraaltje enkel lokaal in de baarmoeder werkzaam is. Dit is mede gebaseerd op de veronderstelling dat de hoeveelheid hormonen die elders in het lichaam komen verwaarloosbaar klein is. Aleknaviciute: “Uit onze studie blijkt nu dat deze aanname niet correct is. Vrouwen moeten daarom op de hoogte worden gesteld dat de effecten van het hormoonspiraaltje niet uitsluitend lokaal zijn en dat de verhoogde stressrespons mede door de effecten van het hormoonspiraaltje op de hersenen ontstaat.”
Door: Redactie Nationale Zorggids