Aan de proef konden alleenwonende cliënten meedoen die bijvoorbeeld een verhoogd risico lopen op vallen en op dwalen. Tijdens de proefperiode vorig jaar kregen zij bewegingssensoren en een bedsensor van Sensara in hun woning geïnstalleerd. De slimme software leert hun gewoonten kennen en registreert of er afwijkingen zijn. Bijvoorbeeld als iemand ’s nachts langer dan een ingestelde tijd uit bed is en geen beweging laat zien (mogelijk gevallen), of als iemand ’s nachts het huis verlaat (gaat dwalen). Bij een grote afwijking gaat er een alarm naar ZCN. De medewerker op de zorgcentrale stuurt de melding naar een zorgprofessional van Icare, die naar de cliënt gaat. De cliënt krijgt op die manier alleen zorg als er ’s nachts echt iets aan de hand is. 

 

De afhandeling van alarmen door ZCN en de opvolging door Icare vindt alleen plaats tussen 23.00 en 7.00 uur. Doordat er geen camera’s of microfoons worden gebruikt, is de privacy van cliënten geborgd. Als mantelzorgers ook overdag willen monitoren, dan kan dat ook via de sensoren. Die werken 24 uur per dag. Via een app kunnen mantelzorgers zien of het goed gaat met hun naaste en buiten de nachtelijke uren reageren zij - en dus niet de zorgprofessionals - op alarmen. Ze krijgen meldingen door van de actuele situatie, maar ook trends over een bepaalde periode. Bijvoorbeeld dat hun naaste langzamer loopt, vaker naar het toilet gaat of al een paar dagen niet actief was in de keuken. 

 

In totaal hebben 26 cliënten zich aangemeld voor de proef. Hiervan zijn zeven cliënten niet gestart met de proef vanwege vroegtijdige opname in een zorginstelling of onverwachte verhuizing.

 

De schijnveiligheid van controlebezoeken door de zorgprofessional is tijdens de proef vervangen door veilige monitoring met sensoren. Financieel gezien is de inzet van sensoren kostenneutraal ten opzichte van reguliere nachtzorg, wel biedt de sensoromgeving meer informatie en inzicht over de cliënt. Hierdoor kunnen de mantelzorger(s) en zorgmedewerkers beter over de zorg aan de cliënt in gesprek.

 

De wijkverpleegkundigen beoordelen ‘slimme nachtzorg’ met een 7,1. Zij bevelen deze oplossing aan bij collega’s met een 7,6. Ook mantelzorgers zijn positief over de sensortechnologie. Dit gaven zij aan tijdens telefonische interviews uitgevoerd door de ledenvereniging. De alarmen en opvolgingen van alle cliënten zijn bijgehouden en vervolgens uitgebreid geanalyseerd. Ze geven onder meer aan dat ze een beter gevoel van controle hebben en ook overdag een positieve verandering zien bij hun naaste. Bijna de helft van de deelnemers is na afloop van de proef zelfs op eigen kosten doorgegaan met deze vorm van sensortechnologie. 

 

Bij de evaluatie kwam als belangrijk verbeterpunt naar voren dat het kort cyclisch kunnen bijsturen van de technische instellingen van de sensoren aandacht vraagt. Hierbij is het noodzakelijk dat mantelzorgers de instellingen waar de zorgprofessionals op moeten reageren niet zelf kunnen wijzigen. Ook vanuit de technisch leverancier moet er aandacht zijn voor onverhoopte uitval van het systeem, het internet of de losse sensoren. Dan is een snelle signalering hiervan noodzakelijk en is het belangrijk dat zij snel en adequaat de serviceopvolging kunnen doen. Het oplossen hiervan kan niet bij de zorgprofessional of mantelzorger liggen. Verder blijft het voorlichten van de zorgprofessionals en de mantelzorgers over het systeem zelf en de opvolging van het systeem een aandachtspunt. Dit om het goede gesprek met de mantelzorgers te voeren over wat hun eigen mogelijkheden en verantwoordelijkheden zijn. Icare wil slimme nachtzorg meer inzetten waar mogelijk en zal de resultaten delen met andere organisaties. 

 

Wil je een mondelinge toelichting op deze proef? Bijvoorbeeld via een online meeting of door de initiatiefnemers te laten spreken op een bijeenkomst? Laat het dan weten door te mailen naar zcncommunicatie@zcn.nl. In overleg wordt gekeken wat de mogelijkheden zijn.