In zijn oratie ‘Arbeid, gezondheid en geluk van oude mensen’ bespreekt Jan van Ours onder meer dat de werkgelegenheid onder ouderen sterk is toegenomen, maar dat werkloze ouderen – vooral 50- en 55-plussers – toch vaak langdurig zonder werk zitten. De oorzaken hiervan zijn niet heel duidelijk. 

Zo zijn er bijvoorbeeld juist meer financiële prikkels voor werkgevers om ouderen een baan aan te bieden en voor werklozen om die baan te aanvaarden. Actief arbeidsmarktbeleid lijkt wel zinvol voor oudere werklozen, maar er kunnen geen wonderen worden verwacht.  

Ook het verband tussen leeftijd en productiviteit blijkt geen verklaring voor de werkloosheid onder ouderen, aldus Van Ours. Het is niet zo, zoals wel eens wordt gesuggereerd, dat de productiviteit sterk daalt vanaf een jaar of 50. Leeftijdsdiscriminatie kan een rol spelen bij de werkloosheid van ouderen, maar als de werkervaring past bij de functie lijkt die discriminatie wel mee te vallen. 

Ondanks de sterk toegenomen levensverwachting zijn de verschillen tussen laagopgeleiden en hoogopgeleiden nog steeds groot, vooral als het gaat om de gezondheid. Dit betekent volgens Van Ours ook dat de optimale pensioenleeftijd persoonsgebonden is. Voor mensen in zware beroepen is pensionering gunstig voor gezondheid en geluk. Bij degenen die langer willen doorwerken is het juist uitdagend en goed voor de geestelijke gezondheid om later met pensioen te gaan. 

Flexibele pensionering doet volgens Van Ours recht aan de grote verschillen in gezondheid, arbeidsplezier en levensgeluk. Met name werknemers met een minder goede pensioenvoorziening hebben een flexibele AOW-leeftijd nodig om zelf te kunnen bepalen wanneer ze stoppen met werken. Werknemers die wel een goede pensioenvoorziening hebben kunnen al zelf kiezen wanneer ze afscheid nemen van het arbeidsproces. 

Door: Redactie Nationale Zorggids