Nederlandse vrouwen leveren flink in op hun inkomen als ze kinderen krijgen, terwijl dat niet geldt voor mannen. Het Centraal Planbureau (CPB) onderzocht twee mogelijke oorzaken: beschikbaarheid van kinderopvangplaatsen en sociale normen over de rolverdeling tussen mannen en vrouwen bij arbeid en zorg. Sociale normen lijken daarbij een grotere rol te spelen dan het aanbod van kinderopvang, meldt het CPB.
Het inkomen van moeders ligt zeven jaar na de geboorte van hun eerste kind gemiddeld 46 procent lager dan dat van vergelijkbare vrouwen die (nog) geen kinderen hebben. Dat komt vooral doordat vrouwen minder uren gaan werken als ze kinderen krijgen. Vergeleken met landen als Denemarken en Zweden is de inkomensdaling in Nederland relatief groot, maar in Oostenrijk en Duitsland is de inkomensdaling nog groter.
Effect aanbod kinderopvang beperkt
Het CPB heeft onderzoek gedaan naar mogelijke oorzaken van deze forse inkomensdaling. Er is gekeken naar het effect van de uitbreiding van het aantal kinderopvangplaatsen in gemeenten. Als gevolg van de verhoging van de kinderopvangtoeslag in 2006-2009 nam het aanbod flink toe. In gemeenten waar het aanbod van kinderopvang flink toenam, was de inkomensdaling minder sterk dan in gemeenten waarin het aanbod niet of nauwelijks was toegenomen. Het effect daarvan op de inkomensdaling is echter beperkt met -6,5 procent en laat dus een groot deel onverklaard, concludeert het CPB.
Traditionele rolopvattingen lijken belangrijk
Daarnaast is er gekeken naar de rol van opvattingen over de rolverdeling tussen moeders en vaders bij arbeid en zorg. Deze lijken een belangrijke rol te spelen bij de inkomensdaling van moeders. De CPB-onderzoekers vergeleken verschillende groepen moeders met elkaar. Daaruit blijkt dat de inkomensdaling voor moeders in vrouw-vrouw-koppels bijna een derde kleiner is dan bij vrouw-man-koppels. Verder is in gemeenten waar het bezoek aan religieuze bijeenkomsten hoger ligt, de inkomensdaling van moeders ook groter.
Economische zelfstandigheid
Minder werken na de geboorte van een kind betekent ook minder economische zelfstandigheid en kan ook effect hebben op de verdere carrière en pensioenopbouw. Het is goed dat moeders en vaders zich bewust zijn van deze gevolgen, aldus het CPB.
Door: Nationale Zorggids