Er zijn grote verschillen tussen zorgverleners bij het uitvoeren van de Wet zorg en Dwang (Wzd) en de Wet verplichte geestlijke gezondheidszorg (Wvggz) aan patiënten en cliënten. Ook zijn er verschillen tussen de twee wetten. Zorgverleners proberen dwang zo veel mogelijk terug te dringen, maar het duurt te lang voordat belangrijke zaken echt goed geregeld zijn. De coronamaatregelen in de zorg maken het soms nog lastiger. Vooral op regionaal niveau moeten zorgkantoren, zorgverzekeraars en zorgaanbieders in de geestelijke gezondheidszorg, de gehandicaptenzorg en de ouderenzorg afspraken maken over de beschikbare crisisopvang en crisisbedden. Dit meldt IGJ.
De inspectie ziet dat zorgverleners hard werken en zich extra inzetten om de twee nieuwe wetten goed uit te voeren. Zij bedenken alternatieven voor het toepassen van dwang en willen verplichte en onvrijwillige zorg verminderen. Maar de stappen vooruit zijn klein.
Over het algemeen is de uitvoering van de Wvggz beter op weg dan de uitvoering van de Wzd. Op het moment dat de Wvggz in werking trad, waren zorgverleners meestal goed voorbereid. Er zijn ook zorgaanbieders die de uitvoering van zorg die onder de Wzd valt, al goed geregeld hebben.
Prangende problemen Wvggz en Wzd
Net als in een eerdere rapportage signaleert de inspectie dat zorgverleners en patiënten/cliënten kampen met prangende problemen. Er is veel administratie door de Wvggz. De brieven die zorgverleners moeten versturen, hebben alleen maar een averechts bij patienten die in een verwarde toestand de brieven niet begrijpen. In de gehandicaptenzorg en ouderenzorg zijn er in verschillende regio’s tekorten aan gedwongen crisisopvang en aan crisisbedden volgens Wzd. Bovendien zijn er nog te veel ict-problemen, waarbij met name om extra of dubbele handelingen wordt gevraagd. De coronamaatregelen hebben in de gehandicaptenzorg en ouderenzorg voor uitstel gezorgd in de geplande scholing van zorgverleners. Nieuws is dat de inspectie onduidelijkheid ziet bij sommige (vooral kleine) zorgverleners over welke zorg onder de Wzd valt.
Crisisopvang en crisisbedden
De inspectie doet een aantal aanbevelingen: er moeten voldoende crisisopvang en crisisbedden beschikbaar zijn. Daar moeten zorgaanbieders in de ggz, gehandicaptenzorg en ouderenzorg samen met zorgkantoren en zorgverzekeraars afspraken over maken. Alle partijen moeten de financiering van dwang in de zorg met elkaar regelen. Een sterkere positie van de verschillende vertrouwenspersonen moet de rechtspositie van cliënten en patiënten verbeteren en het ministerie van Volksgezondheid moet duidelijk maken waar patiënten terechtkunnen met klachten over vrijheidsbeperkende coronamaatregelen.
Door: Nationale Zorggids
