Bij de vaststelling van geneesmiddelprijzen zijn fabrikanten gebonden aan maximumprijzen. Uit de Wet GeneesmiddelenPrijzen (WGP) volgt dat deze zijn gebaseerd op het gemiddelde van de prijzen van vergelijkbare geneesmiddelen in België, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen. Tweemaal per jaar – in april en oktober – kunnen de maximumprijzen worden herzien.

 

In september 2023 telde de SFK vijftien miljoen verstrekkingen van elfduizend verschillende artikelverpakkingen. Van 89 procent van deze verpakkingen bleef de apotheekinkoopprijs (AIP) in oktober gelijk, bij 7 procent daalde deze en bij 4 procent steeg de prijs. De gemiddelde prijsdaling kwam uit op 0,5 procent. De SFK berekende dit aan de hand van het verstrekte volume in september, vermenigvuldigd met de prijzen van september en oktober. Daarmee hebben wijzigingen in aantal en aard van de verstrekte geneesmiddelen geen invloed.

 

De overheid stelt niet voor alle artikelen een maximumprijs vast. Zo moet in ten minste twee van de referentielanden een prijs kunnen worden bepaald. De WGP-herijkingsmomenten hebben dus ook niet voor alle artikelen gevolgen. Van de elfduizend verstrekte artikelen werd voor 42 procent in oktober een maximumprijs vastgesteld.

De maximumprijs is echter niet altijd bepalend voor de hoogte - of in dit geval de daling - van de AIP. Zo kwam de prijsdaling met het grootste besparingseffect - 7,5 miljoen euro - voor rekening van ivacaftor, gebruikt bij taaislijmziekte. Voor dit product daalde weliswaar de maximumprijs met 1 procent, maar de AIP daalde met 10 procent harder, en lag zowel voor als na de verandering al onder de maximumprijs. Overigens valt dit middel onder een prijsarrangement van de overheid, waardoor de werkelijke maatschappelijke prijs onbekend is.