Hadi Hasan gaat zijn kennis en ervaring inzetten voor het ELSA AI Lab Noord Nederland (ELSA-NN), een consortium dat onderzoek doet naar verantwoorde ontwikkeling en implementatie van kunstmatige intelligentie in de gezondheidszorg. Tegelijkertijd start hij met een promotietraject bij de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG).

Academische reis

Geboren in een Syrisch vluchtelingenkamp waar het al snel onveilig wordt, vertrekt Hadi met zijn ouders naar Palestina. Al snel wordt het ook daar onrustig, en als gevolg van opkomende Palestijnse volksopstanden zijn de scholen vaak gesloten. Hadi krijgt een beurs waarmee hij in Syrië politicologie kan gaan studeren. Maar als ook daar weer oorlog uitbreekt, moet hij vroeger dan verwacht naar Palestina terugkeren. Hij weet zijn bachelorstudie toch af te ronden en behaalt niet één, maar twee masterdiploma's: Amerikaanse en Europese studies. Na zijn afstuderen begint hij als onderzoeksassistent en projectmanager bij het Israëlische Ministerie van Buitenlandse Zaken en hij zet zich als onderzoeker in voor een vredesorganisatie. Na een aantal jaar ontstaan er problemen met de verblijfsvergunning van Hadi's vrouw en dreigt ze uitgezet te worden naar Syrië. Daarom moeten ze op zoek naar een nieuw thuis.

‘Zoek maar iets anders’

In 2021 komen Hadi en zijn vrouw aan in Nederland waar hij onmiddellijk start met een cursus Nederlands. Binnen enkele maanden haalt hij zijn B2-certificaat en met een redelijke beheersing van de taal wil hij graag zijn academische carrière in Nederland voortzetten. Tweehonderd e-mails naar verschillende instanties in Noord-Nederland verder, blijkt dat een flinke uitdaging. ‘Ik ontving nauwelijks reacties of ik kreeg als antwoord dat er alleen ruimte was voor Oekraïense vluchtelingen’, vertelt Hadi. 

Na een tijd kan hij aan de slag bij het Rode Kruis, als locatiecoördinator bij verschillende opvangcentra voor vluchtelingen. Daarnaast start hij als community manager bij VluchtelingenWerk Nederland. ‘Mijn doel was om mezelf verder te ontwikkelen en meer inzicht te krijgen in de Nederlandse werkcultuur. Ik wilde begrijpen hoe mensen functioneren, hoe ze denken.’

Verantwoorde kunstmatige intelligentie in de zorg

Tijdens zijn werk ontdekt Hadi dat niet iedereen dezelfde toegang heeft tot goede gezondheidszorg. ’Toen ik hoorde over de Hestia-subsidie en verschillende projecten, werd ik meteen nieuwsgierig naar het ELSA-lab. Ik wil vooral mensen helpen die misschien niet altijd evenveel kansen krijgen als anderen.’

Binnen ELSA-NN gaat Hadi onderzoek doen naar de sociale, economische en politieke factoren die van invloed zijn op het vertrouwen van immigranten in de gezondheidszorg, gezondheidsinformatie en nieuwe technologische ontwikkelingen zoals kunstmatige intelligentie. ’Ook ga ik onderzoeken of er sprake is van discriminatie of informatieachterstanden. Soms begrijpen nieuwkomers en immigranten het Nederlandse zorgsysteem niet goed, vooral als het anders is dan wat ze gewend zijn in hun vaderland.’ Dankzij de nauwe samenwerking met de Faculteit der Rechtsgeleerdheid, dient zijn onderzoek niet alleen als basis voor het ELSA-lab, maar markeert het ook het begin van een promotietraject bij de RUG. 

Waardevolle kennis

Academische diploma’s van nieuwkomers, worden in Nederland niet altijd erkend. Dat maakt het voor onderzoekers als Hadi lastig om hun academische carrière hier voort te zetten. Mirjam Plantinga, projectleider van het ELSA Lab, weet dat waardevolle kennis en invalshoeken daardoor soms verloren gaan. ‘Professionals als Hadi verrijken de Nederlandse wetenschap en maatschappij juist met de expertise die zij meebrengen. Een belangrijke focus van ons onderzoek is om te kijken hoe de kansen die kunstmatige intelligentie biedt, iedereen ten goede kan komen. Door de samenstelling van ons team is het voor ons heel lastig om toegang te krijgen tot bepaalde doelgroepen, zeker migrantengroepen. We hebben te maken met cultuur- en taalbarrières. Daarom zijn we heel blij dat Hadi bij ons komt werken. Hij heeft inhoudelijk de expertise, en brengt een culturele achtergrond en taal mee die we nog niet in ons team hebben.’

Een startpunt

Na zijn ‘reis’ om met de Hestia-subsidie in het UMCG en bij de RUG aan het werk te kunnen, heeft Hadi een belangrijk boodschap voor deze en andere instellingen: ‘Geef gelijke kansen. Onderwijs en werk op het juiste niveau is goed voor iedereen. Elk ziekenhuis, elke universiteit kan daar een bijdrage aan leveren. Ik heb ontelbaar vaak te horen gekregen dat ik hier geen enkele kans had om mijn academische carrière voort te zetten. Maar met hard werken en de juiste contacten, is het me toch gelukt.’

Aansluiting bij Nederlands onderzoek met Hestia-subsidie

Wetenschappers die hun thuisland hebben moeten ontvluchten, lopen vaak tegen obstakels aan in de landen waar ze een veilig thuis vinden, zoals taal of werkcultuur. Dit maakt het moeilijker voor ze om hun academische loopbaan voort te zetten. Met de call ‘Hestia – Impuls voor Vluchtelingen in de wetenschap’ wil NWO deze academici aansluiting bieden bij lopende Nederlandse onderzoeksprojecten om een netwerk op te bouwen en om hun kennis en vaardigheden te vergroten.
Het programma geeft hen ook de kans om actief kennis en kunde te delen, om het Nederlandse wetenschapsstelsel te leren kennen, met als uiteindelijke doel de loopbaan en/of onderzoekslijn uit hun thuisland voort te zetten. Deze academici verrijken de Nederlandse wetenschap en maatschappij met de expertise die zij meebrengen.