19 juli 2023 om 09:37
2 minuten lezen
Nieuwe cao-afspraken vergroten financiële risico’s voor de zorgsector
Zorginstellingen houden rekening met een prijseffect van de nieuwe cao-afspraken in 2023 en 2024. Daarnaast zorgt de aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt voor meer inzet van personeel niet in loondienst. Hogere personeelskosten zet de operationele marge in de zorg verder onder druk. Driekwart van de respondenten anticipeert op een daling van het toekomstig financieel resultaat. Dit blijkt uit de resultaten van de Financiële Zorgthermometer die is uitgestuurd naar ongeveer 900 zorgfinancials. Dit meldt Financiële Zorgthermometer.
Als gevolg van de forse inflatie afgelopen jaar zijn in het eerste halfjaar van 2023 de cao-onderhandelingen losgebarsten. Voor alle deelsectoren zijn er al nieuwe afspraken gemaakt tussen brancheverenigingen en vakbonden. Dit heeft geleid tot loonsverhogingen van 10 procent tot 15 procent tot en met 2024. Voor werknemers in lage schalen geldt een minimale ondergrens, waardoor de gemiddelde loonstijging nog verder kan oplopen. Sectorbreed anticiperen zorgfinancials een gemiddelde stijging van de directe loonkosten van 6.8 procent in 2023 en nog eens 7.5 procent in 2024.
Daarnaast zijn in de verschillende cao’s ook afspraken gemaakt over een hogere reiskostenvergoeding, een betere vergoeding voor onregelmatig werken en meer zeggenschap bij roostering. De nieuwe cao-afspraken zijn een antwoord op de hoge inflatie van afgelopen jaar en op de groeiende loonkloof van zorgmedewerkers ten opzichte van andere sectoren.
Toename kosten PNIL
De nieuwe cao-afspraken in de verschillende deelsectoren hebben als doel om werken in loondienst aantrekkelijker te maken. Toch verwacht een ruime meerderheid van de respondenten dat de kosten voor PNIL toenemen in 2023 ten opzichte van 2022. De gemiddelde verwachte stijging is 5,2 procent. Deze toename wordt mede veroorzaakt door het gestegen uurtarief voor inhuurkrachten. 40 procent van de respondenten verwacht in 2023 meer dan 10 procent van de personeelskosten uit te geven aan PNIL.
Mogelijke oorzaak voor de hoge inhuurkosten is het aanhoudend ziekteverzuim. Het gemiddelde ziekteverzuim in de sector bedraagt 8.4 procent in het eerste halfjaar van 2023 ten opzichte van 9.1 procent in 2022. De helft van de zorgfinancials verwacht daarnaast dat de uitstroom van personeel in 2023 toeneemt ten opzichte van 2022.
Hoge druk
De forse toename van de personeelskosten brengt onzekerheid met zich mee. De voorlopige OVA (overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling) voor 2024 is onvoldoende hoog om de afgesproken loonstijgingen op te vangen. Daarnaast staan de tarieven onder druk in de verschillende deelsectoren. In de ouderenzorg is er een besparing van 1,2 procent doorgevoerd op het Wlz-macrokader die zal oplopen tot 3 procent in 2026. Bijna driekwart van de zorgfinancials houdt de komende twaalf maanden rekening met een afname van het financieel resultaat.
Resultaten
De uitgebreide resultaten van de Financiële Zorgthermometer zijn hier te vinden.
Door: Nationale Zorggids
