Ziekenhuizen moeten een beter personeelsbeleid gaan voeren, stelt promovenda Vera Meeusen van het UMC Utrecht. Personeel vasthouden werkt beter dan nieuwe medewerkers aantrekken. Anesthesiemedewerkers moeten bijvoorbeeld een beter carrièreperspectief krijgen. Meeusen promoveert op 6 december .
Een groot aantal ziekenhuizen kampt met een chronisch personeelstekort in beroepsgroepen zoals operatieassistenten en anesthesiemedewerkers. De kwantiteit en de kwaliteit van de zorg staan daardoor onder druk en ziekenhuizen werven noodgedwongen personeel via detacheringsbureaus en in het buitenland. (Volgens de Zorgbarometer van Abvakabo FNV overweegt 58 procent van de werknemers in de zorg een andere baan.)
Om het verloop in personeel te verminderen wilde Meeusen in haar promotieonderzoek psychologische en organisatorische factoren opsporen die het werkplezier van medewerkers beïnvloeden. Via een online vragenlijst onderzocht Meeusen werktevredenheid onder ruim 900 anesthesiemedewerkers.
Burnout
De helft van de anesthesie-medewerkers blijkt te kampen met twee of meer psychosomatische symptomen die een voorspellende waarde voor burnout hebben, zoals tekenen van uitputting en ziekteverzuim. Dat is vijf maal zoveel als in de algemene werkende bevolking. Deze anesthesie-medewerkers zijn logischerwijs minder tevreden met hun werk dan collega’s zonder deze eigenschappen. Meeusen: “Vooral oudere anesthesiemedewerkers hebben hier last van. Net als vrouwelijke anesthesiemedewerkers die in hun privéleven vaak grote verplichtingen hebben.”
Op basis van de antwoorden beschrijft Meeusen vier factoren die sterk bijdragen aan de arbeidstevredenheid: carrière en beloning; de relatie met de leidinggevende; de inhoud van het werk; en de sociale omgeving in het werk. Het werkklimaat hangt van vijf zaken af: erkenning, mogelijkheden tot verdere ontwikkeling, leren en groeien, vaststelling van duidelijk doelen en vooruitgang. Bij anesthesiemedewerkers schort het vooral aan mogelijkheden tot verdere ontwikkeling, een duidelijk carrièreperspectief ontbreekt.
Medische verantwoordelijkheid
Meeusen pleit voor een krachtiger personeelsbeleid in ziekenhuizen, gericht op het beperken van ongewenst personeelsverloop. Zorgmedewerkers moeten de kans krijgen om door te groeien naar functies met meer medische verantwoordelijkheden. “Medisch specialisten zijn duur en moeten vooral doen waar zij goed in zijn. Maar gespecialiseerde medewerkers in de zorg – zoals gespecialiseerde verpleegkundigen, operatieassistenten, anesthesiemedewerkers, nurse practitioners en physician assistants – verrichten steeds meer taken in de zorg. Die trend moeten we versterken.”
Het betekent dat onderwijs in ziekenhuizen moet veranderen. Dat moet erop gericht zijn medewerkers te stimuleren tot het uitvoeren van nieuwe taken. Deze ‘taakverschuiving en taakherschikking’ kan bijdragen aan efficiëntere en betaalbare zorg.
Vera Meeusen promoveert op 6 december aan het UMC Utrecht op het proefschrift “Risk factors for job turnover among Dutch nurse anaesthetists”. Zij werkt als manager van de afdeling Interne Geneeskunde in het Catharina-ziekenhuis in Eindhoven. Hiervoor was ze anesthesiemedewerker.
Bron: UMC Utrecht
