Zowel de zorg als de maatschappij zijn aan zet om de wachtlijsten van de transgenderzorg te laten krimpen. Dat was de conclusie van het gesprek over de onderzoeksresultaten die op 10 mei 2023 werd gevoerd, met initiatief van ZonMw. Annabel Markesteijn van Transvisie: "er is buiten de genderpoli’s nog te weinig kennis over transgender personen." Dit meldt ZonMw.
De wachttijden voor transgenderzorg zijn opgelopen tot twee jaar, ondanks de uitbreiding van de zorgcapaciteit bij genderpoli’s de afgelopen jaren. Op vraag van de Tweede Kamer en in opdracht van het ministerie van VWS en ZonMw is daarom onderzoek gedaan naar de toenemende vraag naar transgenderzorg. Onderzoekers van de Radboudumc en Radboud universiteit zochten naar een verklaring en gelijktijdig schetsten onderzoekers van SiRM een toekomstperspectief. De onderzoeksresultaten kwamen 9 mei 2023 naar buiten, een goede reden voor een gesprek met professionals, onderzoekers, ervaringsdeskundigen en andere geïnteresseerden bij ZonMw.
Wachtlijsten
Ervaringsdeskundige Aike pronk startte de bijeenkomst met zijn visie op de wachtlijsten bij de transgenderzorg. "Voor mij zijn er twee dingen belangrijk om goede zorg te leveren aan trans personen. Zowel de acceptatie in de maatschappij als zorgverleners die mij als mens zien, buiten de hokjes en protocollen om. Dat deze zorg nu onder druk staat, dat baadt mij zorgen."
De problemen zijn niet de onderschatten, vindt ook Fons Strijbosch van het SiRM, het Strategisch adviesbureau in de zorg. "Er staan momenteel ongeveer zevenduizend mensen op de wachtlijst. We weten niet precies hoe de vraag naar transgenderzorg zich gaat ontwikkelen. Maar wat we wel weten, is er in al onze geschetste toekomstscenario’s extra zorgcapaciteit nodig is om wachtlijsten weg te werken."
Specialistische zorg
Ondanks dat de zorgcapaciteit groter moet, is het belangrijk om niet alle pijlers op de specialistische zorg te richten, betogen onderzoekers Chris Verhaak van het Radboudumc en Enny Das van de Radboud universiteit. Ze onderzochten de verklaring van de toenemende zorgvraag. "Trans personen zijn zichtbaarder geworden, maar de maatschappij is daar nog onvoldoende op ingericht," aldus Chris Verhaak. "De enige plek waar trans personen terecht kunnen is de specialistische zorg, maar dat is niet de meest passende plek voor al hun urgente vragen. Zo ontstaat wat de onderzoekers noemen ‘de fuik van de specialistische zorg’."
Reflectie
Na de presentatie over de onderzoeksresultaten gaven mensen in het panel en in de zaal hun reflectie op de verschenen onderzoeksrapporten. Zo vertelde Annelijn Wensing-Kruger van het Amsterdam UMC: "Ik hoop dat de zorg niet achterover gaat leunen nu er gesproken wordt over maatschappelijke acceptatie. De boodschap is en-en, want zowel de zorg als de maatschappij zijn aan zet om de transgenderzorg te verbeteren."
Door: Nationale Zorggids