Op het internet doen veel broodje-aapverhalen en hardnekkige mythes de ronde. Hierdoor ontstaat er veel onduidelijkheid. Wat is wel waar en wat niet? In de rubriek Feit of fictie onderzoeken we of een bepaalde claim een feit of een fabeltje is. Dit keer: “Van zonnebrandcrème krijg je huidkanker”.
De laatste paar weken circuleren er berichten met de hashtag #suncreenfree op sociale media. De strekking van deze tweets is dat zonnebrandcrème kankerverwekkend zou zijn. Veel sceptici halen een artikel van het AD uit 2012 aan, waarin staat dat wetenschappers beweren dat één van de bestanddelen van zonnebrandcrème de kans op huidkanker juist vergroot.
Zinkoxide
Het zou gaan om zinkoxide. Zodra deze stof aan de zon wordt blootgesteld, komen er zogeheten vrije radicalen vrij. Dit proces verhoogt het risico op huidkanker. En: hoe langer zinkoxide aan zon wordt blootgesteld, des te gevaarlijker.
Huidbarrière
Uit verschillende onderzoeken blijkt echter dat nanodeeltjes zinkoxide in zonnebrandcrème moeilijk door de huid kunnen dringen. De intacte huid is een goede barrière, waardoor verspreiding van nanodeeltjes zinkoxide in het lichaam verwaarloosbaar is. Daarom concludeert de Europese Commissie dat het veilig is om nanodeeltjes zinkoxide in zonnebrandcrème te gebruiken tot een concentratie van 25 procent.
Zonnebrandspray is echter een ander verhaal. Omdat je de nanodeeltjes zinkoxide op die manier in kunt ademen, brengt dit product meer risico's met zich mee, aldus het RIVM.
Langdurige blootstelling
De wetenschappers onderzochten daarna de effecten van langdurige blootstelling aan zinkoxide. Op basis van deze resultaten concludeerden de onderzoekers dat er geen reden is om zinkoxide niet te gebruiken in zonnebrandcrème.
"Tenzij je regelmatig een fles zonnebrandcrème opdrinkt, zijn er geen aanwijzingen dat zonnebrandcrème kankerverwekkend is als je het gewoon op je huid smeert", aldus Marlies Wakkee, dermatoloog van het Erasmus MC.
Huidkanker
De helft van alle kankerdiagnoses in Nederland is huidkanker. Jaarlijks krijgen 70.000 Nederlanders deze diagnose. Het is dus belangrijk om je wél in te smeren als je de zon ingaat en om voldoende voorzorgsmaatregelen te nemen, zoals je hoofd bedekken en water drinken. Onbeschermde blootstelling aan de zon kan ook op korte termijn vervelende gevolgen hebben, zoals overhitting en zonnesteken.
Conclusie
Zonnebrandcrème is dus niet kankerverwekkend. De hoeveelheid bepaalt of iets een gif is en dat geldt ook voor zinkoxide. Daarnaast werkt de huid als barrière. Zelfs als zinkoxide wel gevaarlijk zou zijn, is het nog steeds gevaarlijker om de zon in te gaan zonder je in te smeren. Want dan loop je een veel grotere kans op huidkanker.
Lees ook: "Van te veel wortels eten word je oranje".
Door: Nationale Zorggids / Æde de Jong
Bronnen: Algemeen Dagblad, NOS, RIVM, Europese Commissie
