Het is noodzakelijk dat er in de gezondheidszorg meer aandacht komt voor de rol van geslacht en gender. Dat stelt hoogleraar gender in de gezondheidszorg Sabine Oertelt-Prigione van het Radboudumc in een speciale online editie van EClinical Medicine, onderdeel van The Lancet, die is verschenen in de aanloop naar Internationale Vrouwendag op 8 maart. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat zowel sekse als geslacht het gezondheidsgedrag, de ontwikkeling van ziekten, de diagnose, de behandeling en de langetermijneffecten ervan beïnvloeden. Dit meldt het Radboudumc.
Geslachts- en gendergerelateerde geneeskunde richt zich op de rol die geslacht (biologische verschillen) en gender (sociaal-culturele structuren) spelen in de gezondheidszorg. Zowel geslacht als gender heeft invloed op de toegang tot en beschikbaarheid van de gezondheidszorg.
Gender en geslacht in de gezondheidszorg
In de afgelopen twintig tot dertig jaar is er meer aandacht voor de rol van gender en geslacht in de gezondheidszorg ontstaan, waardoor we nu weten dat verschillen hierin leiden tot verschillende symptomen en ziektes, met bijbehorende vormen van ontwikkeling en progressie. Hoewel de kennis en de methoden voor goed onderzoek toenemen, ontbreekt het nog steeds aan goede en systematische instrumenten voor de analyse van gender in de geneeskunde. Daarom moet bepaald worden welke aspecten van gender we moeten kennen om de gezondheid van mensen te verbeteren.
Toegankelijkheid gezondheidszorg
In deze online publicatie laten verschillende onderzoeken zien hoe complex de realiteit is. Gender beïnvloedt de toegang tot de gezondheidszorg en heeft ook invloed op de overlevingskans. Het is zelfs zo dat gendergelijkheid leidt tot een lager sterftecijfer bij zowel vrouwen als mannen. In veel landen lopen vrouwen nog steeds een groter risico op geweld, wat gevolgen heeft voor hun gezondheid en anticonceptiemogelijkheden.
Genderdiscriminatie
Bovendien leidt discriminatie op basis van gender tot een slechtere geestelijke gezondheid. Daarom moeten veranderingen gericht zijn op het slechten van structurele barrières, en niet alleen op het veranderen van individueel gedrag. We zien dat meer gelijkheid leidt tot betere zorg voor moeders, maar ook dat het een positieve invloed heeft op de carrières van vrouwelijke onderzoekers in de medische wetenschap.
Gezondheid en welzijn
Prof. dr. Sabine Oertelt, verbonden aan de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde van het Radboudumc: “We moeten ons als maatschappij afvragen wat we als gezondheid beschouwen. Is het alleen de afwezigheid van ziekte of is het meer dan dat? Kijk naar de definitie van de Wereld Gezondheidsorganisatie WHO: ‘een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn’. Ik streef naar deze brede definitie voor iedereen. Daarom is het essentieel om geslacht en gender op te nemen in ons werk in de gezondheidszorg. Het is tijd om er een prioriteit van te maken.”
Door: Nationale Zorggids
