‘Inzet apps voor publieke gezondheid vraagt zorgvuldige afweging’

De verantwoorde inzet van apps voor de publieke gezondheid vraagt om een zorgvuldige afweging van de voor- en nadelen, aldus de Gezondheidsraad. Daarvoor kunnen criteria worden gebruikt uit bestaande ethisch-juridische kaders. Apps brengen wel nieuwe uitdagingen met zich mee ten opzichte van meer klassieke methoden die de overheid inzet, zoals een laboratoriumtest. Daarom heeft de Gezondheidsraad enkele criteria nader gespecificeerd in een advies aan minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid. Dit meldt de Gezondheidsraad. 

Steeds vaker worden apps ingezet voor gezondheidsdoeleinden. Als de overheid apps wil gaan inzetten voor de publieke gezondheid, bijvoorbeeld in een bevolkingsonderzoek of bij de bestrijding van infectieziekten, moet zij ervoor zorgen dat ze veilig gebruikt kunnen worden. Op verzoek van de minister van Volksgezondheid heeft de Gezondheidsraad zich gebogen over criteria voor de verantwoorde inzet van apps voor publieke gezondheidsbescherming.

App is een middel

Het uitgangspunt van de Gezondheidsraad is dat een app niet een doel o zich is, maar een middel. Daarom gelden voor apps dezelfde criteria als voor andere middelen die de overheid inzet om ziekten op te sporen, zoals een laboratoriumtest bij een bevolkingsonderzoek of bron- en contactonderzoek bij de bestrijding van infectieziekten. De bestaande ethische-juridische kaders voor overheidsinterventies zoals een bevolkingsonderzoek bevatten criteria om de nut-risicoverhouding van de interventie zelf te beoordelen en criteria voor de betrouwbaarheid, veiligheid en toegankelijkheid van de te gebruiken methode.

Invulling criteria

Wanneer de overheid als methode een app overweegt, stelt de Gezondheidsraad nadere invulling van die criteria voor. Het is bijvoorbeeld van belang om vooraf te specificeren hoe de app bijdraagt aan het bereiken van het doel van de overheidsinterventie. Om de privacy van deelnemers te beschermen, zijn antimisbruikmaatregelen nodig. Voor de toegankelijkheid en rechtvaardigheid is het van belang dat het algoritme van de slimme apps geen groepen mensen benadeelt of onbedoeld uitsluit. Ook moeten mensen die de app niet willen of kunnen gebruiken, de kans krijgen om een alternatieve methode te gebruiken. Er is heldere uitleg nodig over het doel en de werking van de app, en over de voor- en nadelen. 

Door: Nationale Zorggids