Feit of fictie: ‘Te veel vitamines plas je gewoon uit’

Op het internet doen veel broodje-aapverhalen en hardnekkige mythes de ronde. Hierdoor ontstaat er veel onduidelijkheid. Wat is wel waar en wat niet? In de rubriek Feit of fictie onderzoeken we of een bepaalde claim een feit of een fabeltje is. Dit keer: “Te veel vitamines plas je gewoon uit”.  

Veel mensen slikken multivitaminen en supplementen als een soort ‘verzekering’. Deze pillen moeten de vitaminen en mineralen die in hun voedingspatroon ontbreken compenseren. Vaak zijn deze pillen vrij hoog gedoseerd. Plas je wat je niet gebruikt gewoon uit of kleven hier wel degelijk nadelen aan?

Soorten vitaminen

Er bestaan 13 vitamines. Die zijn of wateroplosbaar of in vet oplosbaar (vitamine A, D, E en K). Die laatste kan het lichaam opslaan, maar wateroplosbare vitamines plas je weer uit. Een teveel aan de wateroplosbare vitamines verlaat het lichaam in principe gewoon weer via de urine. 

Bovengrens

Voor alle vetoplosbare vitaminen, maar ook voor vitamine B3 en B6, is een dagelijkse bovengrens vastgesteld. Dit is wat anders dan de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid (ADH). De laatste moet je halen om gezond te blijven.

De bovengrens is vaak een veelvoud van deze dagelijkse aanbevolen hoeveelheid. Als je over die grens heengaat, kunnen er klachten ontstaan en krijg je gevaarlijk veel van een bepaalde vitamine binnen. In het ene geval kun je darmklachten krijgen, maar in andere gevallen kunnen er ook leverkwalen ontstaan. Lees hier welke vitaminen een bovengrens hebben en wat deze grens is.

Andere klachten

Alleen de vitaminen zonder bovengrens plas je dus wel weer uit. Voor vitamine C, bètacaroteen, ijzer, fosfor, kalium en mangaan zijn er geen aanvaardbare bovengrenzen vastgesteld. Toch kunnen ook deze vitaminen en mineralen in grote hoeveelheden vervelende klachten, zoals diarree, geven.

Conclusie

Er zijn vrijwel altijd risico’s verbonden aan het innemen van te veel vitamines. De bijwerkingen zijn ofwel schadelijk ofwel vervelend. Als je normaal eet, volgens de Schijf van Vijf, krijg je voldoende – maar niet te veel – vitamines binnen. Als je een supplement of een multivitamine wilt gebruiken: gebruik eentje waarvan de dosis/doses de ADH niet overschrijden. Controleer voor je een vitamine gebruikt dus goed het etiket.

Lees ook: Van te veel wortels eten word je oranje

Door: Nationale Zorggids / Æde de Jong
Bronnen: Voedingscentrum