Experts waarschuwen voor vogelgrieppandemie: ‘Dodelijker dan corona’

Een nieuw virus dat zich stilletjes klaarmaakt om toe te slaan? Experts waarschuwen: vogelgriep kan uitgroeien tot een wereldwijde pandemie. En dit keer komt het niet via vogels, maar via koeien. In de Verenigde Staten verspreidt het virus zich al razendsnel over melkveebedrijven in meer dan tien staten. Ook mensen lopen risico, want het virus blijkt overdraagbaar via rauwe melk. Voor mensen die in aanraking komen met vogelgriep bij koeien zijn zelfs al vaccins ingekocht. Dit meldt de Gelderlander.

Hoogleraren Marion Koopmans en Chantal Rovers spreken van een pandemische dreiging. Het vogelgriepvirus hoeft nog maar een paar keer te muteren om van mens op mens overdraagbaar te worden. Volgens haar ligt een nieuwe pandemie, mogelijk ernstiger en dodelijker dan corona, op de loer. “Al heb je het maar over een mortaliteit van 2 procent, dat maar 2 procent van de mensen met vogelgriep overlijdt, dan heb je het wel over heel veel mensen”, zegt Rovers.

Draaiboek ligt klaar

Nederland heeft vaccins ingekocht voor risicogroepen en werkt aan een plan voor massaproductie bij een uitbraak. Toch blijft het spannend. Koopmans noemt het een loterij, waarbij zomaar ineens bingo gegooid kan worden. De overheid heeft een draaiboek klaarliggen voor als vogelgriep opduikt bij Nederlandse koeien. Boeren moeten alert zijn op symptomen als verkleurde melk, koorts of verlies van eetlust bij hun vee. Contact met recent in de VS bezochte melkveebedrijven wordt afgeraden.

Volgens de experts doen de VS te weinig om verspreiding tegen te gaan. En hoe langer het virus vrij spel heeft, hoe groter de kans op gevaarlijke mutaties. De informatievoorziening vanuit het Amerikaanse CDC schommelt, wat de situatie onvoorspelbaar maakt.

Verspreiding via melk

Ondertussen zijn ziekenhuizen in Nederland nog altijd kwetsbaar. Het aantal ic-bedden steeg niet sinds corona. En hoewel de vogelgriep wel als concreet gevaar wordt gezien, kunnen Rovers en Koopmans niet voorspellen of en wanneer er een vogelgrieppandemie uitbreekt. Inmiddels kan het virus in de VS zich al verspreiden via melk, maar níet wanneer dit gepasteuriseerd  is. Dat betekent dat supermarktmelk en goed bereid runvlees vooralsnog helemaal geen gevaar vormen.

“Nogmaals: ik durf niet te zeggen dat dit mis gaat, maar als dat wel gebeurt kunnen we ook niet zeggen dat dat verrassend is”, aldus Koopmans. Zij adviseert dus om te investeren in pandemieparaatheid, waarmee vaccins passend en snel beschikbaar komen en ontwikkelingen goed in de gaten gehouden kunnen worden.