Epidemie of pandemie: wat is het verschil?
De wereld is momenteel in de ban van het coronavirus. Begonnen in China zijn er steeds meer landen waar het coronavirus opduikt en uitbreekt. Waarvan Nederland er ondertussen ook een is. In China mag gerust gesproken worden over een epidemie. Alleen een pandemie is het volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) nog niet. Wanneer is er eigenlijk sprake van een epidemie of een pandemie?
Epidemie
Er is sprake van een epidemie wanneer in een bepaald land of landstreek een infectieziekte uitbreekt en deze tot een massale ziekte van de bevolking leidt. Een epidemie lijkt heel ernstig, maar jaarlijks en soms meerdere keren per jaar vindt er in Nederland wel een epidemie plaatst. Dit gaat dan gelukkig niet om een heel ernstige besmettelijke ziekte, maar om de griep. Een griepepidemie vindt vooral plaats in de maanden december tot en met februari. De overheid heeft hier ook maatregelen tegen getroffen, door bijvoorbeeld de griepprik ter beschikking te stellen aan risicogroepen. Hiermee kan een groot gedeelte van de griepepidemie binnen de perken gehouden worden en lopen risicovolle patiënten minder risico. Voor de kosten van de griepprik hoeft geen zorgvergelijker geraadpleegd te worden, want deze is gratis. Op regionaal niveau vindt er in Nederland af en toe ook een epidemie plaats. Een voorbeeld hiervan is de mazelenepidemie in streken die tot de zogenaamde Biblebelt horen. Hiervoor is ook een duidelijke reden aan te wijzen, namelijk veel kinderen worden in deze regio’s niet ingeënt. In Nederland is officieel al sprake van een epidemie wanneer iets meer dan 50 op de 100.000 mensen zich met klachten bij hun huisarts melden.
Pandemie
Van een pandemie is er sprake als een ziekte zich geografisch uitstrekt over de landsgrenzen en waar de bevolking van diverse landen massaal ziek wordt. In korte tijd kunnen wereldwijd zeer veel mensen ziek worden en vele doden vallen. Een pandemie is een stuk zeldzamer dan een epidemie. De laatste griepgolf die tot een pandemie werd bestempeld dateert alweer uit 1968. Vooral in Europa is de kans op het uitbreken van een pandemie niet zo groot. Alle Europese landen kennen goede sociale voorzieningen en vrijwel de gehele Europese bevolking heeft een ziektekostenverzekering. In veel andere delen van de wereld is de zorg een stuk minder en daar is dan ook veel meer risico op het uitbreken van een pandemie. Wanneer er echt sprake is van een ziekte die zou kunnen uitlopen in een pandemie, dan komt de WHO in actie. De WHO kan hulp verlenen aan landen en het is meestal ook de WHO die officieel een pandemie zal uitroepen, mocht dit het geval zijn. In het geval van het coronavirus ziet de WHO dit nog steeds als een epidemie met verschillende locaties.
De Spaanse griep
Een van de meest ernstigste pandemieën uit de relatief recente historie is de Spaanse griep van 1918. Hoewel het lijkt alsof deze vorm van griep in Spanje is begonnen, heeft de griep zijn naam gekregen doordat de griep in Spanje voor het eerst als pandemie gezien werd. Officieel begon de Spaanse griep in Noord-Amerika. Aan de Spaanse griep zijn wereldwijd maar liefst 40 miljoen mensen overleden. Een pandemie van een eenvoudige griep zal tegenwoordig niet zo snel meer voorkomen. Voor een virus zoals het coronavirus is dit nog niet uitgesloten.
