Dijkstra: ‘Zorgelijk dat kwart volwassenen donorregister niet zelf invult’

Zorgminister Pia Dijkstra vindt het zorgelijk dat een kwart van de volwassenen het donorregister nog niet zelf heeft ingevuld. Sinds 2020 is het wettelijk zo geregeld dat in het register wordt opgeschreven dat deze groep ‘geen bezwaar’ heeft tegen donatie van organen of weefsel bij overlijden. Dat leidt vaak tot verwarring als de familie van iemand die overleden is met een arts overlegt over orgaandonatie, schrijft de demissionair bewindsvrouw in de eerste evaluatie van de nieuwe wet.

Daarom wil Dijkstra jongeren die nog geen actieve keuze hebben gemaakt standaard een herinnering sturen na hun eenentwintigste verjaardag. Ze haalt uit eerder onderzoek dat jongeren het vaak prima vinden om donor te zijn, maar vergeten te reageren op overheidsbrieven hierover.

In totaal hebben 3 miljoen volwassenen het donorregister nog niet zelf ingevuld. De helft hiervan heeft er bewust voor gekozen om de registratie op ‘geen bezwaar’ te laten staan. De andere helft vindt het moeilijk om een keuze te maken, wil hier nog over nadenken of wil nabestaanden een beslissing laten nemen.

De wet over de automatische donorregistratie is er gekomen op initiatief van Dijkstra zelf, die daar jarenlang voor heeft gepleit in haar tijd als D66-Kamerlid. Nu ziet ze als minister toe op de evaluatie ervan door adviesbureau Berenschot.

Nog geen harde conclusies

“Ik ben blij dat het aantal mensen dat actief heeft nagedacht over of zij wel of niet orgaandonor willen zijn flink is toegenomen, dat was een belangrijk doel van deze wetswijziging”, haalt Dijkstra uit eerder gepubliceerde cijfers. In 2020 hebben 6,9 miljoen Nederlanders hun keuze ingevuld en dat is gestegen naar 10,7 miljoen in 2023.

Ook het aantal donaties is toegenomen. Het aantal orgaandonoren nam bijvoorbeeld tussen 2016 en 2023 toe van 235 naar 292. Desalniettemin willen de onderzoekers nog geen harde conclusies trekken over de wet. Daar vinden ze het nog te vroeg voor. De stijging kan bovendien andere oorzaken hebben die niets te maken hebben met de wet. Daarnaast zorgt de coronapandemie voor ruis. Toen was het om meerdere redenen lastig om over te gaan op donatie.

Evaluatie wet

De onderzoekers raden aan om de wet in 2027 nogmaals te evalueren en dan beter te meten waarom het aantal transplantaties stijgt of daalt. Dijkstra verwacht dat het effect pas later duidelijk wordt. Daarom pleit ze voor een evaluatie in 2029.

Door: ANP