Bètablokker propranolol vermindert stressgerelateerd trillen bij parkinson
Mensen met de ziekte van Parkinson ervaren vaak dat trillen verergert in stressvolle situaties. Het gebruikelijke medicijn levodopa biedt dan niet altijd voldoende hulp. Onderzoek van het Radboudumc toont aan dat propranolol, een bètablokker, dit probleem wel kan aanpakken. Dit meldt het Radboudumc.
Propranolol, een middel dat stresshormonen blokkeert, blijkt effectief in het verminderen van trillen bij parkinson. MRI-scans laten zien dat het medicijn de activiteit in het hersengebied dat trillen veroorzaakt, direct afremt. Dit effect treedt op in rust en onder stress. Neuroloog Rick Helmich legt uit: “We weten dat afwijkingen in onder andere het dopaminesysteem trillen veroorzaken. Op basis van onze studie denken we nu dat het stresshormoon noradrenaline daarbij als een soort versterker werkt, die in het hersengebied voor beweging het trillen harder zet. Propranolol remt vervolgens dat versterkende effect en vermindert zo klachten.”
Onderzoek met rekensommen
In de studie kregen 27 parkinsonpatiënten propranolol of een placebo. De deelnemers voerden ook stressvolle rekensommen uit. Zonder medicatie namen stress en trillen toe, maar met propranolol bleef het trillen beheersbaar. Zelfs in rust bleek het medicijn effectief, wat de onderzoekers verraste. “’Blijkbaar is ons systeem voor stress ook in rust af en toe actief”, zegt onderzoeker Anouk van der Heide.
Levodopa blijft eerste keuze
Helmich benadrukt dat levodopa de eerste keuze blijft bij parkinson. Maar als dit middel niet goed werkt tegen trillen, kan propranolol een uitkomst zijn. Wel moet men rekening houden met mogelijke bijwerkingen, zoals een lage bloeddruk.
Onderzoek naar mindfulness
Naast medicatie onderzoekt het team leefstijlmethoden zoals mindfulness om stress te verminderen. “’Er is niet veel nodig om een stressreactie te activeren, waardoor mensen meer gaan trillen”, zegt Helmich. “Wij kijken daarom momenteel of we met mindfulness het stresssysteem positief kunnen beïnvloeden.”
