De 68-jarige Jansen, die zich jarenlang tooide met de achternaam van zijn moeder en zich Jansen Steur noemde, stond vrijdag in Zwolle voor het eerst sinds jaren oog in oog met enkelen van zijn voormalige patiënten. Dat betrof een tuchtzaak, waarin vijf klagers eisten dat Jansen nooit meer mag werken als arts.

In de strafzaak kan Jansen worden veroordeeld tot twaalf jaar cel. Behalve voor misdiagnoses, het verkeerd voorschrijven van medicijnen en het negeren van richtlijnen verdenkt justitie hem ook van het stelen van receptenbriefjes, valsheid in geschrifte en het achteroverdrukken van 88 duizend euro.

De strafzaak draait om negen oud-patiënten van Jansen, van wie er een zelfmoord pleegde. Het is een selectie uit de zaken van ongeveer veertig oud-patiënten die met hun verhaal naar justitie stapten. Het gaat om de zaken die het Openbaar Ministerie - dat sinds 2009 onderzoek doet naar Jansen - het kansrijkst inschat.

Jansen was jarenlang een geliefd en drukbezet neuroloog. Patiënten liepen met hem weg. Toen eind 2003 aan het licht kwam dat hij zwaar verslaafd was aan medicijnen vloog hij de laan uit bij het Medisch Spectrum Twente, waar hij op dat moment al 25 jaar werkte. In de jaren werd steeds meer duidelijk dat Jansen patiënten ernstig had geschaad.

De gevolgen van een diagnose als alzheimer, MS of parkinson had ingrijpende gevolgen voor de patiënten. Ze zagen zich bijvoorbeeld gedwongen hun baan op te zeggen, te verhuizen of hun woning te laten aanpassen. Anderen durfden - uit angst voor plots geheugenverlies - niet meer de straat op of overwogen een eind aan hun leven te maken.

Tal van oud-patiënten of hun nabestaanden kwamen de afgelopen jaren tot een schikking met Jansen en het ziekenhuis waar hij werkte. Ook het Medisch Spectrum Twente en de Inspectie voor de Gezondheidszorg lieten namelijk ernstige steken vallen in deze zaak, zo constateerden onderzoekscommissies in 2009 en 2010.

Jansen zelf woont in inmiddels in Duitsland. Daar bleek hij begin dit jaar weer te werken als arts, ook al schreef hij zich in Nederland enkele jaren geleden uit. Bij een ziekenhuis in Heilbronn werd hij kort daarna ontslagen. Inmiddels werkt hij naar eigen zeggen niet meer.

Volgens Jansens advocaat Frank van Gaal zijn er veel argumenten om te zeggen dat de diagnoses die Jansen stelde wel degelijk zorgvuldig tot stand zijn gekomen. Dat was ook het verweer in de tuchtzaak die vrijdag diende.

Wat de overige feiten op de tenlastelegging betreft ziet hij de zaak van zijn cliënt somberder in. "Maar die diefstal, verduistering en valsheid in geschrifte - dat wordt een zware dobber. Daarvan kan ik niet zeggen: dat is niet gebeurd", zo zei Van Gaal vorige week in NRC Handelsblad.

Die laatste zaken staan centraal op de eerste dag van het proces. In de dagen daarna komen de zaken van de negen patiënten aan de orde, waarbij de rechter ook deskundigen zal horen. Enkele patiënten zullen daarbij gebruikmaken van hun spreekrecht. De strafeis in de zaak wordt pas begin december verwacht, de uitspraak volgt dan in februari.