Onderzoek naar de relatie tussen leefomgeving en gezondheid richt zich vaak op het begrijpen van de effecten van één aspect van de leefomgeving op een bepaalde ziekte. Bij exposoomonderzoek wordt gekeken naar de invloed van verschillende aspecten tegelijkertijd. Het gaat daarbij om fysieke omgevingsfactoren (zoals luchtverontreiniging, medicijnen en groen in de leefomgeving), sociale omgevingsfactoren (zoals opleidingsniveau en gezinssamenstelling), gedrag (zoals voedingsgewoonten en lichamelijke activiteit) en stoffen die worden gevormd in het lichaam zelf (bijvoorbeeld door stofwisseling, door veroudering of door afweerreacties).

Integrale benadering

Het onderzoek past bij de integrale benadering die nodig is om het hoofd te bieden aan ontwikkelingen als de snel veranderende leefomgeving en de groei in gezondheidsverschillen tussen groepen mensen. Om een goede bijdrage te leveren aan beleid gericht op een gezonde leefomgeving is niet alleen verdere ontwikkeling van het exposoomonderzoek nodig, maar ook betere aansluiting tussen onderzoek en beleid.

Integraal leefomgeving- en gezondheidsbeleid

De Gezondheidsraad adviseert beleidsmakers dan ook om het exposoomonderzoek in te zetten voor het (verder) ontwikkelen van integraal leefomgeving- en gezondheidsbeleid. Bijvoorbeeld door het te verbinden met interdepartementale structuren op nationaal niveau en met lokale initiatieven op het gebied van integraal gezondheidsbeleid. Verder zouden protocollen voor de risicobeoordeling van chemische stoffen beter toegesneden moeten worden op resultaten uit exposoomonderzoek, zodat bijvoorbeeld ook de stapeling van effecten mee wordt gewogen.

Ook is het van belang het exposoomonderzoek te verbreden door het sociale domein, voeding en gedrag er meer in te betrekken. Bij beleidstoepassingen adviseert de raad om gebruik te maken van kennis uit vakgebieden zoals wetenschapsfilosofie, sociologie, ethiek en recht.

Door: Nationale Zorggids