De lucht in Nederland is de afgelopen decennia een stuk schoner geworden. Vrijwel overal in Nederland wordt voldaan aan de Europese normen. Desondanks leidt blootstelling aan fijnstof, stikstofdioxide en ozon nog steeds tot schade aan de gezondheid. Het veroorzaakt of verergert aandoeningen aan luchtwegen, longen, hart en bloedvaten en het veroorzaakt vroegtijdige sterfte. De concentraties fijnstof, stikstofdioxide en ozon in de lucht leiden naar schatting tot zo’n 12.000 vroegtijdige sterfgevallen per jaar.

De Europese grenswaarden zijn minder streng dan de gezondheidskundige advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). De verwachting is dat met het uitvoeren van het huidige lucht- en energiebeleid de luchtverontreiniging verder zal dalen en dat rond 2030 de WHO-advieswaarden kunnen worden bereikt. Maar zelfs bij concentraties onder die waarden treedt er nog gezondheidsschade op.

Vermindering van de luchtverontreiniging tot onder de WHO-advieswaarden leidt naar verwachting tot meer gezondheidswinst. Daarvoor zijn extra beleidsmaatregelen nodig, zoals het verder terugdringen van de concentraties fijnstof en stikstofdioxide afkomstig van wegverkeer, en van de uitstoot van ammoniak vanuit de veehouderij. Verdere gezondheidswinst valt te behalen met de aanpak van lokale bronnen van fijnstof en stikstofdioxide en met extra maatregelen om risicogroepen te beschermen. De hoeveelheid gezondheidswinst die in de praktijk haalbaar is, hangt onder meer af van hoe strikt de naleving van nieuwe maatregelen gehandhaafd kan worden. 

Onlangs spande Milieudefensie een rechtszaak aan tegen de Nederlandse staat. Deze is namelijk, net als de Gezondheidsraad, voor het terugdringen van luchtvervuiling. Volgens Milieudefensie moet de staat aansprakelijk gesteld worden voor de vuile lucht in Nederland. 

Door: Redactie Nationale Zorggids