Preventie van obesitas moet integraal aangepakt worden. Dat is noodzakelijk om toename van overgewicht in de bevolking te stoppen. Niet alleen dienen de verschillende methoden van obesitaspreventie verband met elkaar te houden maar ook de diversiteit aan instanties en middelen dienen afgestemd te zijn. Dat zei de nieuwe hoogleraar Stef Kremers afgelopen vrijdag in zijn inaugurale rede. Kremers aanvaardde de leerstoel obesitaspreventie in Maastricht UMC+.
Er wordt veel onderzoek gedaan naar preventie en bevorderen van gezond gedrag en er is veel kennis over wat werkt en wat niet. Die kennis leidt niet altijd tot verbetering van de gezondheidstoestand van de bevolking. Zo is overgewicht in de bevolking een nog steeds groeiend probleem. Volgens Kremers komt dit omdat bestaande inzichten over wat werkt (en wat niet) onvoldoende worden toegepast. Preventie kent nu een heel erg projectmatige aanpak, terwijl gezondheidsbevordering juist een structurele aanpak vraagt. Zo dient het bevorderen van een gezonde levensstijl een intense samenwerking te zijn tussen het publieke domein en het zorgdomein. 'En dat is moeilijk. Bijvoorbeeld een huisarts is van nature en vanuit zijn opleiding niet geneigd contact te leggen met de zweminstructeur van het lokale zwembad', aldus Kremers. 'Terwijl dit wel een sterke combinatie zou kunnen zijn bij het bestrijden van overgewicht.'
De nieuwe hoogleraar vergelijkt succesvolle obesitaspreventie met hardlooptraining in de Limburgse heuvels. De prestatie wordt niet alleen bepaald door de eigen fitheid, maar ook door hoe steil het parcours is. Bij het voorkomen van obesitas moet de omgeving uitnodigend genoeg zijn om gezonde keuzes te maken en een steuntje in de rug geven. Als voorbeelden van hoe het niet werkt noemt Kremers scholen zonder gezondheidsbeleid, een gebrek aan vakleerkrachten voor de gymles, een McDonald’s op de hoek, energiedichte voeding op ooghoogte in de supermarkt en misleidende etiketten op voedingsproducten.
In het voorkomen van obesitas bij kinderen blijkt het gedrag van ouders bepalend. Veel onderzoek wordt gedaan naar hoe ouders geholpen kunnen worden bij het creëren van een gezonde omgeving waarin het kind opgroeit en gestimuleerd wordt in gezond eet- en beweeggedrag. Jong geleerd is oud gedaan. De impact van het gedrag van de ouders wordt door veel omstandigheden beïnvloed, die soms ver van het kind afstaan maar wel een grote invloed hebben op het gezonde gedrag van een kind. Het zijn vooral deze indirecte invloeden die volgens Kremers de aandacht moeten krijgen in obesitaspreventie en preventieonderzoek.
© Nationale Zorggids
