‘Ik wilde dat gewone mensen zichzelf kunnen helpen’

Eenzaamheidsdeskundige Jeannette Rijks ontwikkelde de cursus Creatief Leven, waarmee eenzaamheid wordt aangepakt. Ze hielp mensen en leidde professionals op. Met subsidie van ZonMw lukte het haar een traject te doorlopen waardoor de cursus nu een erkende interventie is. Dat meldt ZonMw. 

Het begon toen Jeannette Rijks in 2000 een telefoontje van haar tante kreeg. ‘Ze had een afspraak met de huisarts en vroeg of ik daar bij kon zijn’, vertelt Rijks. Hoewel het een flink eind reizen was, begreep ze dat haar aanwezigheid belangrijk was. Toen Rijks en de dokter er waren, trok haar tante een fles wijn open. Tot de huisarts vroeg waarom ze zijn hulp nodig had. ‘Ze begon enorm te huilen. Ze zei: “Ik heb wel familie en vrienden, maar ik ben zo eenzaam”,’ vertelt Jeannette Rijks. Ze was verknocht aan haar tante, maar wist niet van haar eenzaamheid. ‘Ik voelde me machteloos’, zegt Rijks. De huisarts schreef antidepressiva voor.

Relaties

Vanaf dat moment zou Rijks, die psychologie heeft gestudeerd, gedurende 3 jaar alle eenzaamheidsonderzoeken bestuderen. ‘Eenzaamheid is een van de grootste problemen in de samenleving. Het ontstaat voor een belangrijk deel door een volstrekt gebrek in onze opvoeding.

Mensen leren niet om relaties aan te gaan en deze te onderhouden. Onze relaties zijn vaak heel klungelig’, legt ze uit. Hoezeer het diepe gemis dat mensen ervaren ingrijpt, blijkt uit het feit dat eenzaamheid de hersenen en hormoonhuishouding verandert. ‘Eenzame personen ervaren daardoor niet meer die aangename respons als ze leuke, nieuwe mensen ontmoeten. Ze worden terughoudend om contacten aan te gaan.’

Brein en relaties

Op basis van al die inzichten ontwikkelde Rijks de cursus Creatief Leven. ‘Ik wilde dat gewone mensen zichzelf kunnen helpen. Al werkt de cursus beter als mensen deze volgen met begeleiding en in een groep.’ De cursus duurt 8 weken. In essentie werkt de methode aan veranderingen in het brein en leert mensen weer relaties aan te gaan. Uit een evaluatie uit 2018 blijkt dat de 54 mensen die de cursus hadden gevolgd, aangaven minder eenzaam te zijn.

Ook hun vitaliteit nam toe. ‘Ze staan positiever in het leven’, legt Rijks uit. Tevens heeft ze met haar bedrijf Faktor5 tientallen professionals opgeleid zodat ook zij de cursus kunnen geven.

Door: Nationale Zorggids